ဗမာေတြေခါက္ဆြဲ စားၾကရေတာ့မည္။

ေခါက္
ဆြဲစားတယ္ဆိုတဲ့ အသံုးအနႈံးက ဘယ္တုန္းကေပၚလာသလဲေတာ့ မသိပါ။ ေဘာလံုးသမားမ်ား လာဘ္စားသည္ ကို ေခၚေသာ အသံုးအႏံႈး ျဖစ္တာကေတာ့ လူတုိင္းသိၾကသည္။ ထားပါေတာ့။ ဒါက ေဘာလံုးႏွင့္ ပတ္သက္ သည့္ ကိစၥ။ အခုေတာ့ ဘယ္လိုက ဘယ္လိုျဖစ္၍ ဗမာေတြ ေခါက္ဆြဲ စားၾကရ ေတာ့မည္ဟု ဒီစာကို ေခါင္းစဥ္ တပ္ရသလဲ။ ဆက္ရွင္းပါမည္။

ဒီႏွစ္အတြင္း ကမၻာမွာ နာမည္ေက်ာ္ စီးပြားေရးပညာရွင္ တဦးျဖစ္သူ ပါေမာကၡ ဂ်ဳိးဆက္ စတိဂလစ္ ျမန္မာ ျပည္သို႔ သြားေရာက္ခဲ့သည္။ သူသည္ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ႏိုဘယ္ဆုကို ရရိွထားသူ တဦးလည္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားကို အႀကံေပးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ သူအဓိကထား ေျပာသြား တာကေတာ့ ျမန္မာျပည္သည္ တခ်ိန္တုန္းက ကမၻာတြင္ ဆန္တင္ပို႔ ေရာင္းခ်မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ နာမည္ႀကီးခဲ့ ေသာ တုိင္းျပည္ ျဖစ္သည့္အတြက္ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းကို ဦးေမာ့လာေအာင္ အရင္လုပ္ဖို႔ အႀကံျပဳ သြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ လယ္သမားေတြကို ကူညီဖို႔ လိုေၾကာင္း ကိုလည္း ေျပာသြားခဲ့သည္။ စတိဂလစ္ ျပန္သြား အၿပီး ျမန္မာလူမ်ဳိး စီးပြားေရးပညာရွင္ တဦးျဖစ္သူ ပါေမာကၡ ဦးျမင့္ကလည္း စတိဂလစ္၏ ေဟာေျပာခ်က္မ်ား ကို ျပန္လည္ရွင္းလင္းသည့္ ေဟာေျပာပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ထိုသတင္းကို ၾကားရသည့္အတြက္ ျမန္မာ့ဆန္စပါး စုိက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္း ျပန္လည္ တိုးတက္လာေအာင္ လုပ္ၾကေတာ့ မလားဟု ဝမ္းသာအားရျဖစ္မိသည္။ စပါးစုိက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သုေတသနအဖြဲ႔ တခုလည္း ျမန္မာျပည္မွာ ရိွေနၿပီဟု သိရသည့္အတြက္ အားတက္မိေသးသည္။ ဆန္ကုန္သည္ႀကီးမ်ား အသင္း စတာေတြကလည္း ဆန္စပါး စုိက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အတုိင္းအတာ တခုအထိ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာလာၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုအရာ အားလံုးသည္ ျမန္မာ့လယ္ယာ စုိက္ပ်ဳိးေရးအတြက္ ေကာင္းေသာ ေျခလွမ္းမ်ားဟု ယူဆမိသည္။

သို႔ေသာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ကိစၥမွလြဲ၍ အခုအထိ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားဖက္မွ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဘယ္လို တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္မည္ဆိုသည္ကို တခြန္းတပါဒမွ တရားဝင္ ေျပာၾကားတာ မၾကားရေသး။

စပါးကိစၥ လယ္ယာကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ မိမိ အားတက္မိတာေတြ ျပန္က်သြားခဲ့သည္။ တျခားေၾကာင့္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ဧရာဝတီတုိင္း ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚလို သဘာဝအေလွ်ာက္ မိုးေကာင္းေသာ ေဒသသည္ ဒီႏွစ္တြင္ မိုးမေကာင္းေသာေၾကာင့္ စပါးစုိက္သည့္ ေတာင္သူမ်ား ဒုကၡေရာက္ေနသည္ ဟူေသာ သတင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ဆိုလွ်င္ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚလို မိုးသိပ္မေကာင္းသည့္ အရပ္က လယ္သမားမ်ား ပို၍ ဒုကၡ ေရာက္မည္ကေတာ့ ေသခ်ာေနသည္။ မိုးကမေကာင္းဖူး ဆိုေတာ့ ရိွထားေသာ ဆည္ေရကို အားကိုး၍ စုိက္ပ်ဳိးလို႔ မရႏုိင္ဖူးလားဟု ေတြးမိျပန္သည္။ စစ္အစိုးရ တက္လာသည့္ႏွစ္မွ စ၍ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ေသာ ဆည္ႀကီးဆည္ေလးေပါင္း ၁၅ဝ ေက်ာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရိွေနသည္။ သို႔ေသာ္ မိုးေခါင္သည့္ႏွစ္ ျဖစ္၍ ထိုဆည္ႀကီး ဆည္ေလးမ်ားမွာလည္း ေရအလံုအေလာက္ သိုေလွာင္ ထားႏုိင္ပါ့မလားဟု တြက္မိသည္။

တေလာတုန္းက ရန္ကုန္တုိင္း ပဲခူးတုိင္းအတြင္းမွာ ေဒသခံမ်ား ေသာက္သံုးေရေတာင္ အခက္အခဲ ျဖစ္လာ၍ ရုပ္ရွင္ မင္းသား ေက်ာ္သူတို႔ ဦးေဆာင္၍ ေရမ်ားလွဴဒါန္း ခဲ့ရသည္မွာလည္း မၾကာေသး။

အိမ္နီးခ်င္း ထုိင္းႏုိင္ငံမွာေတာ့ ျမစ္ေတြေခ်ာင္းေတြမွာ ေရေတြ သိသိသာသာ ခမ္းေျခာက္လာ ေနသည္။ သတင္းစာမ်ား တီဗီြမ်ားကလည္း ဒီလိုျဖစ္ေနတာေတြအတြက္ သူတို႔ျပည္သူ ေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ျပသည္။ ဖံုးကြယ္မထား။ တခ်ဳိ႔ေနရာမ်ားတြင္ လယ္သမားမ်ား အားထား ေနရေသာ ဆည္မ်ားပင္ ေရခမ္းလုနီးပါး ျဖစ္လာသည့္အတြင္ အစိုးရက ထိုေနရာမ်ဳိးမ်ားတြင္ မိုးအတု ရြာသြန္းေအာင္ ဖန္တီးေပးသည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေတာင္ပုိင္း မေလးရွားႏွင့္ နယ္စပ္ခ်င္း ကပ္ ေနေသာ ပါတာနီဆိုသည့္ ျပည္နယ္တြင္ မိုးေခါင္လြန္း သည့္ အက်ဳိးဆက္ေၾကာင့္ ေက်းရြာတခုမွ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၃ဝဝ ေက်ာ္၊ လူဦးေရအားျဖင့္ တေထာင္ေက်ာ္ သည္ သူတို႔ရြာကို စြန္႔ခြာ၍ နီးရာၿမိဳ႔တခုသို႔ အစုလိုက္ အၿပံဳလုိက္ ေျပာင္းေရႊ႔လာ ၾကသည္။ အရြယ္ေကာင္းေသာ ရြာသားမ်ားကေတာ့ မေလးရွား ႏုိင္ငံဖက္ကို ကူး၍ ရရာအလုပ္အကုိင္မ်ား ရွာေဖြ လုပ္ကုိင္ၾကသည္။

ထိုရြာသားမ်ားသည္ စပါးစုိက္ျခင္း၊ ေရာ္ဘာအေစး ထုတ္ယူျခင္းတို႔ျဖင့္ အသက္ေမြးသူမ်ား ျဖစ္သည္။ မိုးကလည္း မရြာ၊ ဆည္ေရကိုလည္း အားမကိုး ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ စပါးလည္း စိုက္မရ၊ ေရာ္ဘာပင္ မ်ားကလည္း အေစးေကာင္းေကာင္း မထြက္ေတာ့။ ထို႔ေၾကာင့္ ေနာက္ဆံုးတြင္ ေနရင္းရပ္ရြာကို စြန္႔ခြာလာရသည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဒီႏွစ္မိုးေခါင္သလိုမ်ဳိး ေနာက္ႏွစ္ေတြမွာလည္း ဆက္ၿပီးမိုးေခါင္ပါက ဘယ္လိုလုပ္ၾက မည္နည္း။ ေရအလံု အေလာက္ မရရင္ စပါးစုိက္ဖို႔ မလြယ္တာကေတာ့ လူတုိင္းသိသည္။ ငုတ္တုတ္ ထုိင္ေနလို႔ကေတာ့ မရ၊ နည္းလမ္းရွာရ ေပလိမ့္မည္။ မိုးေလဝသ ျပန္ေကာင္းမည္ မွန္လာမည္ ဆိုရင္ေတာ့ အတုိင္းထက္ အလြန္ ေပါ့။ သို႔ေသာ္ ေနာင္ႏွစ္ေတြ မွာလည္း မိုးျပန္ေကာင္းမည္ဟု မည္သူကမွ အာမမခံႏုိင္။ ကမၻာႀကီး ပူေႏြးလာေန တယ္ ဆိုေတာ့ ရာသီဥတုေတြက မမွန္ေတာ့။

နည္းလမ္းရွာဆိုေတာ့ ဘယ္လို ရွာၾကမလဲ။ သိထားတာေလး ၾကားဖူးတာေလး တခုေတာ့ ေဖာက္သည္ ျပန္ခ်လိုသည္။ ေရရွားပါးမႈ အေျခအေနေအာက္မွာ စုိက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းကို ဘယ္လို ဆက္လုပ္ႏုိင္သလဲဆိုတဲ့ ကိစၥတခု ျဖစ္သည္။

ထိုကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ Fred Pearce ဆိုေသာ သူတဦးက သူ၏စာအုပ္ထဲတြင္ လူအမ်ားကို အႀကံျပဳထား သည္။ စာအုပ္နာမည္က When the Rivers Run Dry ျဖစ္သည္။ ျမန္မာလို ဘာသာျပန္ရင္ေတာ့ ျမစ္ေရ မ်ားခမ္းေျခာက္ေလ ေသာအခါ ဟုဆိုႏုိင္သည္။ ထိုစာအုပ္တြင္ ပါရိွသည့္ အေၾကာင္းအရာကို အက်ဥ္းရုန္း၍ ေျပာပါမည္။

စပါးစုိက္ပ်ဳိးျခင္းသည္ အျခားေကာက္ပဲသီးႏွံမ်ား စုိက္ပ်ဳိးျခင္းထက္ ေရပိုကုန္သည္ဟု ဆိုထားသည္။ တခ်ဳိ႔ စပါး အမ်ဳိး အစားတြင္ ဆန္အေလးခ်ိန္ တေပါင္ ရရိွဖို႔ သံုးစြဲရသည့္ ေရပမာဏသည္ ဂါလံ ၂၅ဝ ျဖစ္၍ အခ်ဳိ႔စပါး အမ်ဳိးအစားသည္ ဆန္အေလးခ်ိန္ တေပါင္ထြက္ရိွဖို႔ ေရဂါလံ ၆၅ဝ သံုးစြဲရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဂ်ဳံအေလးခ်ိန္ တေပါင္ထြက္ဖို႔ သံုးစြဲရသည့္ ေရပမာဏကေတာ့ ဂါလံ ၁၃ဝ သာ ျဖစ္သည္။ အာလူးအေလးခ်ိန္ တေပါင္ထြက္ဖို႔ သံုးစြဲရသည့္ ေရပမာဏကေတာ့ ၆၅ ဂါလံသာ ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ေျပာင္းဖူး၊ ကန္စြန္းဥ၊ ပီေလာပီနံ၊ ငွက္ ေပ်ာသီး အစရိွသည့္ အမ်ဳိးအစားမ်ားသည္ စပါး စုိက္တာေလာက္ ေရကို သံုးစရာမလိုပါ။

ေကာ္ဖီစုိက္ပ်ဳိးျခင္းသည္လည္း ေရကို အေတာ္ေလး သံုးစြဲရသည္။ ေကာ္ဖီတခြက္ ျဖစ္လာဖို႔ ေရဂါလံ ၃၇ ဂါလံ သံုးစြဲရ သည္။ စတားဘတ္က ေကာ္ဖီကို ႀကိဳက္သူမ်ား သတိထားသင့္သည့္ အခ်က္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ လက္ဖက္ရည္တခြက္ ျဖစ္ဖို႔အတြက္ သံုးစြဲရေသာ ေရပမာဏာသည္ ၉ ဂါလံသာ ျဖစ္သည္။ မကြာလြန္းဖူးလား။ ေကာ္ဖီထက္ လက္ဖက္ရည္ ပို ေသာက္ဖို႔ တုိက္တြန္းလိုသည္။ လဖက္ရည္ တေန႔ ႏွစ္ခြက္သံုးခြက္ ေသာက္ျခင္းသည္ ကင္ဆာေရာဂါကို ကာကြယ္ႏုိင္ သည္ဟု သိပံၸသုေတသန လုပ္သူမ်ားက ဆိုထားသည္။ ဟုတ္မဟုတ္ေတာ့ မသိပါ။

ေရရွားပါးသည္ကို ရင္ဆုိင္ေနရသည့္ ကာလမ်ဳိးတြင္ ရိွထားသည့္ေရကို ျခစ္ကုတ္၍ စပါးစုိက္ပ်ဳိးရာမွာ သံုးမည့္ အစား စပါးအစားထိုး သီးႏွံတခုခုစုိက္ပ်ဳိးဖို႔ လိုေၾကာင္း ေထာက္ျပထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ မိုးေကာင္းေန ေသးသည့္ အရပ္မ်ားမွာလည္း စပါးကို တသီးသာစုိက္သင့္သည္။ ႏွစ္သီး သံုးသီး မစိုက္သင့္။ စပါးတသီး ရိတ္သိမ္းၿပီးလွ်င္ ေနာက္အသီးမ်ားကို ေရသိပ္သံုးစရာမလိုသည့္ သီးႏွံမ်ားကိုသာ စုိက္ပ်ဳိးသင့္သည္ဟု ဆိုထားသည္။

စပါးစုိက္ဖို႔ ေရရွားရသည့္ ၾကားထဲတြင္ ျပႆနာ ဖန္တီးေနသည့္ ကိစၥမ်ား ရိွေသးသည္။ တျခားေတာ့ မဟုတ္ လူခ်မ္းသာ မ်ား အပန္းေျဖသည့္ အေနျဖင့္ ေဂါက္သီးကစားျခင္း ျဖစ္သည္။ ေဂါက္သီးကြင္း တခု ျမက္ခင္းမ်ား ျဖင့္ စိမ္းလန္းစိုေျပေန ေအာင္ ေရကို အၿမဲတမ္း သံုးေနရျခင္းျဖစ္သည္။ ေဂါက္သီးကြင္းမွ ျမက္ခင္းမ်ား စိမ္းလန္း ေစရန္ အသံုးျပဳရသည့္ တႏွစ္ အတြင္း ေရပမာဏသည္ လယ္ဧကေပါင္း ၂၅ဝဝ အတြက္ အသံုးျပဳႏုိင္သည္။

တရုတ္ႏုိင္ငံတြင္ ေရရွားေသာ အရပ္မ်ား၌ ခါတုိင္းလို စပါးကို ေရသြင္းမစုိက္ေတာ့ဘဲ ပံုစံေျပာင္း လုိက္သည္။ ထိုေရရွား ေသာ အရပ္မ်ား၌ စပါးအစား အာလူးကိုသာ စုိက္ပ်ဳိးလာခဲ့သည္။ ယေန႔ တရုတ္ျပည္သည္ ကမၻာ ေပၚတြင္ အာလူး အထြက္ဆံုး ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံ ျဖစ္သည္။

ဗမာလူမ်ဳိးေတြ အေနျဖင့္ ဂ်ဳံမွလုပ္ေသာ အစားအစာမ်ားႏွင့္ မစိမ္းပါ။ သြားေရစာအျဖစ္လည္း ေန႔တဓူဝ စားသံုးေနၾက သည္ မဟုတ္ေလာ။ နံျပား၊ ပလာတာ၊ ခ်ာပါတီ၊ ေပါင္မုန္႔၊ ကိတ္မုန္႔၊ ေခါက္ဆြဲ၊ အီၾကာေကြး စသည္တို႔သည္ ဂ်ဳံႏွင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ အစားအစာမ်ား ျဖစ္သည္။ ဗမာေတြ အတြက္ ကေတာ့ ဆန္ကိုအစားထိုးတဲ့ အေနနဲ႔ အေနာက္တုိင္း သားမ်ားလို ေပါင္မုန္႔စားျခင္းကို လြယ္လြယ္ႏွင့္ ကူးေျပာင္း၍ ရမည္မဟုတ္ေသး။ တဖက္မွာလည္း ေပါင္မုန္႔စားမည္ဆိုပါက ေထာပတ္တို႔ ယိုတို႔ ဘာညာတို႔က လိုလာဦးမည္။ ေထာပတ္ကလဲ ေစ်းကမေသးေတာ့ ဆင္းရဲသည့္ ဗမာလူမ်ဳိး အမ်ားစု အေနျဖင့္ ထမင္းအစားထိုး ေပါင္မုန္႔ စားျခင္းသည္ တြက္ေျခကုိက္မည္ မဟုတ္။

သို႔ေသာ္ ေခါက္ဆြဲသည္ ေနာင္တြင္ ထမင္းအစားထိုး ပစၥည္း ျဖစ္လာႏုိင္သည္။ ေခါက္ဆြဲေၾကာ္၊ ဆီခ်က္ ေခါက္ဆြဲ၊ ေခါက္ဆြဲလက္သုပ္၊ ေခါက္ဆြဲျပဳတ္ တို႔သည္ ဗမာတို႔ႏွင့္ အလြန္ရင္းႏွီးေသာ သြားေရစာမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ႏုိင္သည္။ ေခါက္ဆြဲေၾကာ္ဖို႔ ဆီမရိွပါက ျပဳတ္၍ စားႏုိင္ေသးသည္။

လာမည့္ ႏွစ္မ်ားမွာ မိုးေခါင္သထက္ ေခါင္လာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဗမာလယ္သမားေတြ စပါးစုိက္ဖို႔ထက္ ဂ်ဳံစုိက္ဖို႔ မလြဲမေသြ ျပင္ဆင္ရေတာ့မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗမာေတြ ေခါက္ဆြဲစားၾက ရေတာ့မည္လို႔ ေခါင္းစဥ္ တပ္လုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဖြံ႔ၿဖိဳး တုိးတက္၍ ခ်မ္းသာေနေသာ ေတာင္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံသည္ ပင္လွ်င္ အစိုးရက ႏုိင္ငံသားမ်ား အေနျဖင့္ တပတ္လွ်င္ ထမင္းတနပ္မစားဘဲ ဂ်ဳံ၊ အာလူး စသည့္ ထမင္းအစားထိုး အစားအစာမ်ား စား ေသာက္ရန္ တုိက္တြန္းေနသည္။ ေရကို ေခြ်တာလို၍ လုပ္ေဆာင္သည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္။

ဗမာတို႔အေနျဖင့္ က်ဳပ္တို႔ကေတာ့ တေန႔ ထမင္းသံုးနပ္ပဲ၊ ထမင္းကလြဲလို႔ က်န္တာေတြေတာ့ မစားႏုိင္ဖူးလို႔ အခုေန အခါမွာ ေျပာေကာင္းေျပာႏုိင္ေပမဲ့ စပါးစုိက္ဖို႔ ေရအလံုအေလာက္ မရတဲ့ ႏွစ္ေတြ မ်ားသထက္ မ်ားလာရင္ေတာ့ ေနာက္ဆံုးမွာ ေခါက္ဆြဲစားတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈကို မျဖစ္မေန ေပြ႔ဖက္လာရ ေပေတာ့မည္။

ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
၁ ရက္ ဇူလိုင္လ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္