မညီမွ်မႈမ်ားႏွင့္ ကူးစက္ေရာဂါမ်ား

သည္ေန႔ကမၻာႀကီးတြင္ ကူးစက္ေရာဂါမ်ားဒဏ္ကို၊ ကမၻာသူ ကမၻာသားအမ်ားတို႔ ခံစားေနရသည္။ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ႏွင့္ တီဘီေရာဂါမ်ားက အဆိုးဆံုးျဖစ္သည္။ ထိုေရာဂါမ်ားဒဏ္ကို ခံစားေနရေသာလူအမ်ားစု ႀကီးကေတာ့၊ ဆင္းရဲေသာ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေနာက္က်၍ မတိုးတက္ေသးေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွ ျဖစ္သည္။

လန္ဒန္ၿမိဳ႔တေနရာရွိ ေကာလိပ္ေက်ာင္း၀င္းအတြင္းမွ လူမႈသိပၸံစာသင္ခန္းတခုတြင္၊ ပါေမာကၡတဦးႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား ေဆြးေႏြးေနၾကသည္။ သူတို႔ေဆြးေႏြးေနၾကသည္က အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ပ်ံ႔ပြားမႈ ႏႈန္းသည္၊ ဘာေၾကာင့္ အာဖရိကတိုက္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပို၍ျမင့္မားေနရသနည္း ဆိုသည့္ကိစၥျဖစ္သည္။ ဆရာ ျဖစ္သူက သူ၏ေက်ာင္းသားမ်ားအား၊ ထိုကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေရေသာက္ျမစ္ျပႆနာကို ရွာေဖြရန္အတြက္၊ ေက်ာင္းသားတို႔၏ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားကို ေမးျမန္းေနသည္။

ပထမေက်ာင္းသားတဦးက သူ၏ထင္ျမင္ခ်က္ကို ဤသို႔တင္ျပသည္။ အာဖရိကန္လူမဲတို႔သည္ လိင္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ ပြင့္လင္းသူမ်ားျဖစ္သည့္အေလ်ာက္၊ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လိင္ဆက္ဆံၾကသည္။ သူတို႔ ယဥ္ေက်းမႈတြင္ လိင္ဆက္ဆံျခင္း အမႈကိစၥသည္ ထမင္းစားေရေသာက္ကိစၥသာ ျဖစ္သည္။ ေယာက္်ားေလး တဦးသည္၊ မိန္းကေလးရည္းစား သံုး-ေလးဦး ရွိေနတတ္သည္ကလည္း မဆန္း။ အိမ္ေထာင္ရွိေယာက္်ားမ်ား သည္လည္း၊ အျပင္တြင္ အျခားအမ်ဳိးသမီးတဦးဦးႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းမ်ဳိး ၾကံဳလွ်င္ ၾကံဳသလို ရွိေနသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ေရာဂါကူးစက္မႈႏႈန္း ျမန္ဆန္ျမင့္မားလာရသည္။ ထိုအေျခအေနသည္၊ သူတို႔ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ တိုက္ ရိုက္ဆက္စပ္ေနသည္ဟု ေဆြးေႏြးလာသည္။

ဒုတိယေက်ာင္းသားကေတာ့ ဤသို႔တင္ျပလာသည္။ အာဖရိကတိုက္တြင္ရွိသည့္ ဆင္းရဲေသာ၊ မတိုးတက္ ေသာ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားသည္၊ တနည္းမဟုတ္ တနည္းအားျဖင့္၊ အာဏာရွင္မ်ားႏွင့္ အာဏာရွင္တပိုင္းတစ တို႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ရွိေနသည္ကိုလည္း ေတြ႔ေနရသည္။ ထိုအာဏာရွင္မ်ားက၊ သူတို႔အာဏာတည္ျမဲ ေရးမွလြဲ၍ ဘာကိုမွ စိတ္မ၀င္စား။ တိုင္းသူျပည္သားတို႔၏ က်န္းမာေရးကိစၥမ်ားကို လ်စ္လ်ဴရႈထားေသာ ေၾကာင့္ ျဖစ္ရသည္ဟု တင္ျပသည္။ ႏိုင္ငံေရးအာဏာႏွင့္ တိုက္ရိုက္ဆက္စပ္ေနသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။

တတိယေက်ာင္းသား၏ ေဆြးေႏြးခ်က္ကေတာ့၊ တိုင္းျပည္ကို ဘယ္သူပဲအုပ္ခ်ဳပ္အုပ္ခ်ဳပ္ အေရးအႀကီးဆံုး အခ်က္သည္၊ ထိုသို႔ေရာဂါမ်ား မပ်ံ႔ပြားေစရန္၊ လူထုကို က်န္းမာေရးအသိပညာေပးဖို႔ လိုအပ္သည္ဟု ဆို သည္။ ဥပမာအားျဖင့္-ကြန္ဒံုးကို ဘယ္လိုသံုးရမလဲဆိုတာကိုပင္၊ လူေတြ ေကာင္းေကာင္း မသိၾက။ လူထု၏ က်န္းမာေရး အသိပညာေနာက္က်ေနခဲ့၍ ဤသို႔ေရာဂါဘယမ်ားဒဏ္ ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။ ပညာေပးေရး ျမင့္ မားက်ယ္ျပန္႔ဖို႔ လိုသည္ဟု ဆိုသည္။

စတုတၴေက်ာင္းသား၏ ခ်ဥ္းကပ္ပံုကေတာ့၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈသည္ အဓိကတရားခံျဖစ္သည္ဟု တင္ျပလာသည္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေသာေၾကာင့္၊ တိုင္းသူျပည္သားမ်ား ပညာေကာင္းေကာင္း မသင္ႏိုင္။ ထို႔ေၾကာင့္ အသိညာဏ္ ပညာ သူမ်ားထက္ေနာက္က်ခဲ့ရသည္။ ဆင္းရဲလြန္းေသာေၾကာင့္ စား၀တ္ေနေရးလည္း၊ ခ်ဳိ႔တဲ့သည္။ မက်န္း မာေသာအခါမ်ားတြင္ ေကာင္းမြန္စြာ၊ ေဆး၀ါး မကုသႏိုင္။ ထို႔ေၾကာင့္၊ ထိုအက်ဳိးဆက္မ်ားသည္၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါး မႈကေန၊ တိုက္ရိုက္ဆင္းသက္လာျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု တင္ျပသည္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ဖို႔ အထူး လိုအပ္သည္ဟုလည္း ေဆြးေႏြးသည္။

ပဥၥမေျမာက္ ေက်ာင္းသား၏အယူအဆကေတာ့ သည္လိုျဖစ္သည္။ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေရာဂါမ်ား ကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္အတြက္၊ ထုတ္လုပ္သည့္ေဆး၀ါးမ်ားကို အာဖရိကန္လူထုအေနျဖင့္ ေစ်းခ်ဳိ္ခ်ဳိျဖင့္ ၀ယ္ယူမသံုး စြဲႏိုင္။ ေစ်းႀကီးလြန္းလွသည္။ ထိုေဆး၀ါးမ်ား ထုတ္လုပ္သည့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမွ၊ ေဆးကုပၼဏီႀကီးမ်ား၏ ကိုယ္ က်ဳိးရွာလြန္းေသာ ကိစၥကသာ အဓိကလက္သည္ျဖစ္သည္ဟု တင္ျပလာသည္။

ဆ႒မေျမာက္ေက်ာင္းသားကေတာ့၊ သည္လိုျငင္းခံုသည္။ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းမ်ား တိုးတက္မ်ားျပားလာျခင္း ႏွင့္၊ မူးယစ္ေဆး၀ါးမ်ား အေၾကာထဲ ထိုးသြင္းသည့္ကိစၥမ်ားက၊ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ျဖစ္ပြားသည့္ႏႈန္း ကို ပို၍ျမင့္မားေစသည္။ ထို႔အတြက္၊ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲျခင္းတို႔ကို၊ ခိုးေၾကာင္ ခိုး ၀ွက္မလုပ္ေစဘဲ၊ ဥပေဒအရ စနစ္တက် ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းခြင့္ျပဳရန္ လိုအပ္သည္ဟု ဆိုသည္။

သတၱမေျမာက္ေက်ာင္းသားကေတာ့ သည္လိုခ်ဥ္းကပ္သည္။ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ အပါအ၀င္၊ တီဘီ ကဲ့သို႔ေသာ အျခားကူးစက္ေရာဂါမ်ား၊ ကူးစက္မႈႏႈန္း အဆမတန္ျမင့္မားရျခင္းသည္၊ မညိမွ်မႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ရ သည္ဟု ဆိုသည္။ ေခတ္အဆက္ဆက္က တည္ရွိလာေသာ၊ မညီမွ်မႈမ်ားေၾကာင့္ဟု သူကထပ္မံအဆိုတင္သြင္း ျပန္သည္။ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာအေနအထားျဖင့္ ေျပာရမည္ဆိုပါက၊ ကမၻာႀကီး၏ဓန၊ ႂကြယ္၀မႈမ်ားကိုခြဲေ၀ရာတြင္၊ ညီမွ်မႈမရွိဘဲ၊ မတရားသျဖင့္ ခြဲေ၀ယူၾကျခင္းသည္၊ ပထမဆံုးေသာ ေရေသာက္ျမစ္ျပႆနာျဖစ္သည္။ ဒုတိယ အဆင့္ ေရေသာက္ျမစ္ျပႆနာကေတာ့၊ ေဒသအတြင္း၊ မိမိႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ဓနႂကြယ္၀မႈမ်ားကို ထပ္မံ၍ မတရားသျဖင့္ ခြဲေ၀ယူၾကေသာေၾကာင့္၊ ျဖစ္ရသည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုသို႔ေသာ မညီမွ်မႈမ်ား၏ အက်ဳိးဆက္မ်ား သည္၊ လူမ်ားစုႀကီးအား ဆင္းရဲတြင္းသို႔ တြန္းပို႕၍ေရာဂါဘယမ်ားႏွင့္၊ အတူယွဥ္တြဲေနရန္ ေစခိုင္းေလေတာ့ သည္။

ေက်ာင္းသားမ်ားကား၊ ဆရာျဖစ္သူထံမွ ထြက္လာမည့္ မွတ္ခ်က္ကို စိတ္၀င္တစား၊ ေစာင့္စားနားေထာင္ေနၾက သည္။ ဆရာျဖစ္သူက ထိုေက်ာင္းသားတို႔၏ ေဆြးေႏြးတင္ျပလာသည့္ ယူဆခ်က္မ်ားသည္၊ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီြ၊ ေအ အိုင္ဒီအက္စ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍၊ သူ႔ေနရာႏွင့္သူ ထင္ဟပ္ဆက္စပ္ေနသည့္၊ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ား ျဖစ္သည္ကို၊ သေဘာတူေၾကာင္း ျပန္လည္ေဆြးေႏြးသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုျပႆနာမ်ား၏ အဓိကေရေသာက္ျမစ္ကေတာ့၊ သတၱမေျမာက္ေက်ာင္းသားေဆြးေႏြးသြားသည့္၊ မညီမွ်မႈမ်ား (Inequalities) ေၾကာင့္ ျဖစ္ရသည္ဆိုျခင္းက၊ ပို၍ လက္ရင္းက်ေသာခ်ဥ္းကပ္မႈျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရွင္းလင္းျပေလသည္။

က်န္းမာေရးႏွင့္ ေဆးပညာေလာကတြင္ ထင္ရွားေသာပညာရွင္တဦးျဖစ္သူ ေပါလ္ဖားမားဆိုသူက၊ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ အေမရိကန္ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္ေရး ကုပၼဏီႀကီးမ်ားကို၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကိုယ္က်ဳိးရွာလြန္းသည္ဟု ျပင္းျပင္းထန္ထန္ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။ (၁၉၉၈) ႏွစ္တခု တည္းမွာပင္၊ စစ္ပြဲမ်ားႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ အာဖရိကတိုက္၌ လူေပါင္း (၂) သိန္းေက်ာ္ေသေၾက ခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုတႏွစ္တည္းမွာပင္ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေၾကာင့္ ေသဆံုးရေသာအာဖရိကန္ကား ႏွစ္သန္း ေက်ာ္ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ သူက ေထာက္ျပခဲ့သည္။ မညီမွ်မႈမ်ားသည္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို ေမြးဖြားေပး၍၊ ထိုဆင္းရဲ မြဲေတမႈသည္ မညီမွ်မႈမ်ားကို၊ တဖန္ဆက္လက္သက္ဆိုးရွည္ေစသည္ဟုလည္း၊ ဖားမားက တင္ျပခဲ့သည္။

အာဖရိကတိုက္သားမ်ား၊ မညီမွ်မႈမ်ား၏ဒဏ္ကို အလူးအလဲခံစားေနရသည့္ တခ်ိန္တည္းတြင္၊ ကၽြႏု္ပ္တို႔
ျမန္မာျပည္သူ ျပည္သားမ်ားလည္း၊ မညီမွ်မႈမ်ား၏ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ဳိးမ်ားကို၊ ထိုသူတို႔နည္းတူခံစားေနရ သည္။ ျမန္မာျပည္တြင္လည္း၊ အိပ္ခ်ပ္အိုင္ဗီြ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ႏွင့္ တီဘီ အစရွိသည့္ ကူးစက္ေရာဂါမ်ားခံစား ေနရသူေပါင္း၊ သန္းဂဏန္းအေရအတြက္ရွိေနသည္ဟု ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားမွ ေထာက္ျပထားသည္။ ထိုသို႔ ေရာဂါ ခံစားေနရေသာ ျမန္မာျပည္သူတို႔ကို ကူညီရန္အတြက္ဟုဆိုကာ ႏိုင္ငံရပ္ျခားအစိုးရမ်ား၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား စတင္ေဆာင္ရြက္ေနသည္။ ေကာင္းပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေရေသာက္ျမစ္ျပႆနာကို အတိုင္းအတာတခုအထိ မေျဖရွင္းႏိုင္သ၍၊ ၾကားထဲမွာ ဘယ္နည္းပဲသံုးသံုး၊ ေငြဘယ္ေလာက္ပဲ အကုန္ခံခံ ေဆးၿမီးတိုသာျဖစ္ေပလိမ့္ မည္။

ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
(၂၀၀၇) ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ (၅) ရက္