ညဴကလီးယားစြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ လူသားတို႔လံုျခံဳမႈ။

ဆယ္
လာဖီးဆိုသည့္ၿမိဳ႕သည္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕အေနာက္ေျမာက္ဖက္ ကီလိုမီတာ ၄၈၀ အကြာတြင္တည္ရိွေသာ ညဴကလီးယား စြန္႔ပစ္ပစၥည္း စက္ရံုတည္ရိွရာအရပ္ျဖစ္သည္။ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ ထုတ္လုပ္ရန္အတြက္ ညဴကလီးယားစက္ရံုအျဖစ္ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။၊ ကမၻာတြင္ ပထမဆံုး စီပြားျဖစ္တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ညဴကလီးယားစက္ရံု ျဖစ္သည္။

ညဴကလီးယားမွ စြမ္းအင္ထုတ္လုပ္ျခင္းသည္ ေရနံ၊ ေက်ာက္မီးေသြးတို႔မွစြမ္းအင္ထုတ္သကဲ့သို႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို မညစ္ညမ္းဟု ဆိုသည္။ ေရနံ၊ ေက်ာက္မီးေသြးမွ စြမ္းအင္ထုတ္လုပ္ျခင္းသည္ ကမၻာ့ေလထုအတြင္းသုိ႔ ကာဗြန္ဓာတ္မ်ား ပ်ံ႔ႏွံ႔ေစသည့္အတြက္ ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာကာ လူသားတို႔အတြက္ အႏၱရာယ္ရိွသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။


တဖက္တြင္လည္း ညဴကလီးယားစက္ရံု ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္၍ လူမ်ားေသေၾကကာ မေသသူမ်ားလည္း အဏုျမဴဓာတ္ သင့္သည္ကို သားစဥ္ေျမးဆက္ ခံစားရသည္မ်ားလည္း ရိွေနသည္။ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရုရွားႏုိင္ငံမွ ရွာႏုိဘိုင္း ညဴကလီးယားစက္ရံု ျဖစ္ရပ္ကိုဥပမာ အျဖစ္ျမင္ႏိုင္သည္။ ရုရွားတို႔ ညဴကလီးယား နည္းပညာသည္ အဂၤလန္ကဲ့သို႔ အဆင့္မျမင့္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ရသည္ဟု ဆင္ေျခေပးလာသည္ကိုလည္း ေတြ႔ရသည္။ ၂၀၀၄ ၾသဂုတ္လထဲတြင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက အဏုျမဴဓာတ္ေပါင္းဖို ယိုစိမ့္မႈျဖစ္၍ လူေလးဦး ေသဆံုးၿပီး အမ်ားအျပား ထိခိုက္ဒဏ္ရာရ ၾကပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ အရင္ကလည္း ျဖစ္ဖူးခဲ့ပါသည္။ ဂ်ပန္တြင္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားထုတ္ယူရန္အတြက္ အဏုျမဴဓာတ္ေပါင္းဖို (၅၂) လံုးရိွသည္။ ၁၉၉၇ တြင္ အလားတူ အျဖစ္အပ်က္မ်ဳိး ေတြ႔ၾကံဳခဲ့၍၊ ၁၉၉၉ တြင္လူ ၆၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ အဏုျမဴေရာင္ျခည္ ဓာတ္သင့္ခဲ့ရဖူးသည္။ ထို႔အတြက္ ကေန႔ ဂ်ပန္ျပည္တြင္ ျပည္သူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ဓာတ္ေပါင္းဖိုေတြကို အယံုအၾကည္ ကင္းမဲ့လာၾကသည္။ နည္းပညာအရ ဆိုပါက ၿဗိတိန္သည္ ညဴကလီးယား စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားကို အႏၱရာယ္မရိွေစဘဲ ကိုင္တြယ္ႏုိင္ေသာ နည္းပညာရိွသည္ဟုလည္း ဆိုလာျပန္သည္။ သူတို႔နည္းပညာက အျခားသူမ်ားထက္ သာသည္ဟု ဆိုလိုျခင္ပံုရသည္။

ေနာက္ဆံုး တြက္ခ်က္ထားမႈမ်ားအရ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံတြင္ ညဴကလီးယား စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားကို သန္႔ရွင္းသြားေစရန္ အတြက္ ေဆာင္ရြက္ရသည့္ တန္ဖိုးမွာ ႏွစ္ငါးဆယ္အတြင္း ၅၆ ဘီလီယံ စတာလင္ေပါင္ (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၁၂ ဘီလီယံ) အထိ ရိွလာသည္။ ထို႔အျပင္ ညဴကလီးယား စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားမွ အဏုျမဴေရာင္ျခည္ အဆိပ္သင့္ေစႏုိင္ေသာ ဓာတ္ အၿပီးအစီး ကုန္စင္သြားေစရန္ အနည္းဆံုးႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀, ၀၀၀ ၾကာသည္ အထိေစာင့္ရသည္။ ဆယ္လာဖီးတြင္ သိုေလွာင္ထားေသာ ညဴကလီးယား စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားကို ကြန္တိန္နာေပါင္း ၄, ၀၀၀ နီးပါးျဖင့္ သိုေလွာင္ထားရသည္။

အဏုျမဴဓာတ္ အမ်ားအျပား က်န္ေနေသးေသာ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားကေတာ့ ဆက္လက္သံုးစြဲရန္ အတြက္ ညဴကလီးယား စက္ရံုမ်ားတြင္ ဆက္လက္သိုေလွာင္ ထားရိွေသးသည္။ အလယ္အလတ္တန္း အဏုျမဴဓာတ္ က်န္ေနေသးသည့္ ညဴကလီးယား စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားကို စြန္႔ပစ္ရာတြင္ ပထမဦးစြာ၎တို႔ကို အပိုင္းပိုင္း ခဲြစိတ္ျဖတ္ေတာက္လုိက္သည္။ ထို႔ေနာက္ ကြန္ကရစ္ျဖည့္ထားေသာ သံမဏိစည္မ်ား အတြင္းတြင္ ထည့္၍ တေနရာတြင္ သိုေလွာင္ ထားရိွသည္။ အဏုျမဴဓာတ္ အနည္းဆံုး က်န္ေနေသးေသာ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားကိုလည္း သံမဏိစည္မ်ားတြင္ ထည့္၍ ဖိႀကိတ္လိုက္သည္။ ထို႔ေနာက္ ကြန္တိန္နာမ်ား အတြင္းတြင္ ကြန္ကရစ္မ်ားႏွင့္အတူ ျဖည့္လိုက္ၿပီး ေျမႀကီးထဲတြင္ ျမႇဳပ္လိုက္ေတာ့သည္။ ထိုသို႔ အဆင့္ဆင့္လုပ္ေဆာင္ေသာ္လည္း ထိုစြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားမွ ထြက္ရိွေနေသးေသာ အပူခ်ိန္ကို သိသာစြာ သတိထား ေတြ႔ျမင္ႏုိင္ေသးသည္ဟုလည္း ဆိုထားသည္။

ျဗိတိန္ႏုိင္ငံတြင္ ညဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖို ၁၁ လံုးရိွသည္။ အေမရိကန္ႏွင့္ ျပင္သစ္တို႔ၿပီးလွ်င္ ဂ်ပန္သည္ ကမၻာေပၚတြင္ ညဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ားမွ ထုတ္လုပ္ေသာ စြမ္းအင္ကို တတိယေျမာက္ အသံုးဆံုး ႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ တရုတ္ျပည္ တြင္ ၂၀၂၀ခုႏွစ္ အေရာက္တြင္ ညဴကလီးယား ဓာတ္ဖိုေပါင္းအလံုး ၃၀ ေဆာက္လုပ္ ၿပီးစီးမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။ အိႏိၵယႏုိင္ငံသည္လည္း ဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ား ပိုမို ေဆာက္လုပ္ရန္ အေမရိကန္အစိုးရႏွင့္ အေပးအယူ လုပ္ထားၿပီး ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ ကိုယ္တိုင္လည္း ဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ား ပို၍ တည္ေဆာက္ရန္ စိုင္းျပင္းေနသည္။ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံကလည္း လက္ရိွဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ား ေဟာင္းလာၿပီ ျဖစ္၍ ထပ္မံလိုအပ္ေနေသာ စြမ္းအင္ျပႆနာအတြက္ ဓာတ္ေပါင္းဖို အသစ္မ်ား ေဆာက္လုပ္ရန္ စဥ္းစားေနသည္။ အီရန္ႏုိင္ငံကလည္း ညဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖို တည္ေနသည္၊ သူတို႔ကလည္း စြမ္းအင္အတြက္ တည္ေဆာက္ျခင္း ျဖစ္သည္၊ လက္နက္ထုတ္ဖို႔ မဟုတ္ဟု ဆိုျပန္သည္။

သုေတသန ျပဳလုပ္ခ်က္မ်ားအရ ၿဗိတိန္နုိင္ငံတြင္ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ညဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ားအား မႀကိဳက္ၾကဟု ေတြ႔ရိွရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေရနံႏွင့္ ေက်ာက္မီးေသြးကို အမွီျပဳ၍ ထုတ္လုပ္ေသာ စြမ္းအင္သည္ ကမၻာႀကီးကို ညစ္ညမ္းေစသည့္ အတြက္ ယခုလက္ရိွ အခ်ိန္တြင္ လူဦးေရ၏ ၅၄% သည္ ညဴကလီးယား စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားအတြက္ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကေသာ္လည္း ညဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ားကို တည္ေဆာက္၍ စြမ္းအင္ ထုတ္လုပ္ျခင္းအား သေဘာတူၾကသည္ဟု ေတြ႔ျမင္ေနရသည္။

ကမၻာႀကီး၏ မိတ္ေဆြမ်ားဆိုသည့္ ညဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖိုမ်ားကို ဆန္႔က်င္သည့္ အဖြဲ႔မွ ညဴကလီယားသည္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ကို ညစ္ညမ္းေစသည္၊ အႏၱရာယ္မ်ားသည္၊ ေစ်းႀကီးလြန္းလွသည္ဟု ဆိုထားသည္။ တေန႔တြင္ လူသားတို႔အား ျပန္လည္ အႏၱရာယ္ေပးလာႏုိင္သည္ဟု ေျပာဆိုေနသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားလည္း ညဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖိုတခု ေဆာက္လုပ္ရန္ ႀကိဳးပန္းေနသည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္လာေနသည္။ ညဴကလီးယားႏွင့္ ပတ္သက္၍ နာမည္ပ်က္ရိွေနေသာ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံႏွင့္ သံတမန္ ျပန္လည္ဆက္သြယ္ခဲ့သည္မွာလည္း မၾကာေသး။

နည္းပညာအရ ဘယ္ေလာက္ေလ့လာတတ္ေျမာက္ၿပီးသလဲ ဆိုတာေတာ့ မည္သူမွမသိ။ ညဴကလီးယား ရိွလာလွ်င္ လူေလးစားမည္၊ လူရိုေသခံ့ညားမည္ ဆိုသည့္ေတြးလံုးက ေရွ႕ေရာက္ေနဟန္ ရိွသည္။ တိုင္းျပည္အတြက္၊ လူထုအတြက္ စီးပြားေရး အင္အား ေတာင့္တင္းေအာင္ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ႀကိဳးစားမည္ဆိုတာမ်ဳိး သူတို႔ထံမွ မၾကားရ။ စစ္လက္နက္ အင္အား ေတာင့္တင္းေရးကိုသာ တကယ့္အင္အားဟု ထင္မွတ္ေနၾကသည္။

အိႏိၵယႏုိင္ငံတြင္ ညဴကလီးယား နည္းပညာ အဆင့္ျမင္လာေစရန္အတြက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကိဳးစားခဲ့ရသည္။ ၁၉၄၇ တံုးက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္အဖြဲ႔ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အဂၤလန္သြား၍ အေရးဆိုစဥ္က အိႏိၵယသို႔၀င္၍ ေနရူးႀကီးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ထိုအေတာအတြင္း ေနရူးက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအား အိႏိၵယ လူမ်ဳိး ညဴကလီးယားပညာရွင္ ႏွစ္ဦးႏွင့္ ေတြ႔ဆံုမိတ္ဆက္ေပးခဲ့သည္ဟု ၾကားဖူးသည္။ ၂၀၀၂-၂၀၀၃ခုႏွစ္မ်ား အတြင္းၾကမွသာ အိႏိၵယႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ ဗစ္ခရန္ (၁)ႏွင့္ ဗစ္ခရန္ (၂) ဆိုေသာ ညဴကလီးယား ဒံုးပ်ံမ်ား ေအာင္ျမင္စြာ စမ္းသပ္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ႏွစ္ေပါင္း (၅၅) ႏွစ္ၾကာေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ရသည္။ ေငြအေျမာက္အမ်ား သံုးစြဲခဲ့ရသည္။ ပညာရွင္ အမ်ားအျပား ေမြးထုတ္ ခဲ့ရသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ဤမွ်ေလာက္ ေငြအကုန္ခံ၊ အခ်ိန္အကုန္ခံႏုိင္သည့္ တုိင္းျပည္မဟုတ္။ ညဴကလီးယားအတြက္ ကုန္က်မည့္စရိတ္မ်ားကို တုိင္းျပည္ တိုးတက္ေရးအတြက္ အျခား လက္ေတြ႔က်သည့္ ေနရာမ်ားတြင္ သံုးပါက ပို၍ မေကာင္းသေလာ။ ဥပမာအားျဖင့္ ဆိုရပါက လူထု၏ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးတို႔အတြက္ ပို၍သံုးသင့္သည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားကား ေန႔ခင္း အိပ္မက္ေကာင္းေနဆဲ။ သူတို႔အတြက္ ၀ရဇိန္လက္နက္ လက္၀ယ္ ရရိွေရးက တုိင္းျပည္ တိုးတက္ေရးထက္ ပိုအေရးႀကီးေနေသာေၾကာင့္သာ။

ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံမွ သိပၸံပညာရွင္မ်ား အဆိုအရ ၎တို႔အေနျဖင့္ ညဴကလီးယား စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားအား အမ်ားျပည္သူတို႔ကို မထိခိုက္ေစဘဲ စြန္႔ပစ္ႏုိင္သည့္ အဆင့္ျမင့္နည္းပညာမ်ား ရိွေနသည္ဟုလည္း တဖက္တြင္ ေျပာဆိုမႈမ်ား ရိွလာသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လြန္ခဲ့သည္ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္က မီးေလာင္မႈ ျဖစ္ပြားေသာေၾကာင့္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံတြင္ အမွတ္(၁) ၀င္းစေကး တပ္မေတာ္ ညဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖိုကို ပိတ္ပစ္ခဲ့ရသည္။

ထိုဓာတ္ေပါင္းဖို၏ ေခါင္းတုိင္တြင္ တပ္ဆင္ထားေသာ အဏုျမဴ ဓာတ္ေရာင္ျခည္အား သန္႔စင္စစ္ထုတ္ယူသည့္ ပစၥည္း ကိရိယာတခုကို လူအမ်ား အႏၱရာယ္မရိွေစရန္အတြက္ ျပန္လည္သန္႔စင္ရန္ လိုေနသည္။ ထို႔အတြက္သိပၸံပညာရွင္မ်ား ေခါင္းျခင္းရိုက္၍ ႀကိဳးစားေနသည္မွာ ႏွစ္ (၅၀) ရိွသြားေလၿပီ။

စာကိုး။ ။ ဂ်ယ္ရမီ လပ္ဗဲ ေရးသားေသာ “ညဴကလီးယားစြန္႔ပစ္ ပစၥည္းမ်ားအၾကား ကၽြႏု္ပ္ပ္တို႔လံုျခံဳႏုိင္ပါမည္ေလာ” ေဆာင္းပါးကို မီွျငမ္းပါသည္။ (ဘန္ေကာက္ပို႔စ္၊ ၁၃၊ မတ္လ၊ ၂၀၀၆)

ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)