ကုလားထုိင္ေနာက္လုိက္မိလို႔

ကုလားထုိင္ေနာက္ လုိက္မိလို႔ ဆိုတာနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး သမားေတြ ကုလားထုိင္လုတဲ အေၾကာင္းကို ေရးမယ္လို႔ထင္ရင္ မွားပါ လိမ့္မယ္။ ေကာင္းကင္ျပာရဲ့ ဘေလာက္ထဲမွာ ကုလားထုိင္နဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ကုလားနဲ႔ ဗမာဆက္စပ္ေနတာေတြ ဖတ္ရပါ တယ္။ ျမန္မာ့ လူမႈနယ္ပယ္မွာ ကုလားပါတဲ့ အသံုးအႏႈန္းေတြကို စုၿပီးတင္ျပထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ က်န္ေသးရင္လည္း ဆက္ၿပီး ျဖည့္ပါဦး ဆိုလို႔ မွတ္မိသေလာက္ ထပ္ျဖည့္လုိက္ပါရဲ့ဗ်ာ။

ေကာင္းကင္ျပာထဲမွာ တင္ျပထားတဲ့ ကုလားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အသံုးအႏႈန္းေတြကေတာ့၊
၁။ ကုလားကာ ၂။ ကုလားေက်ာင္း ၃။ ကုလားတက္ ၄။ ကုလားတည္ ၅။ ကုလားထုိင္ ၆။ ကုလားပဲ ၇။ ကုလားဖန္ထိုး ၈။ ကုလားျဖဴ ၉။ ကုလားမေျခေထာက္ ၁ဝ။ ကုလားမ်က္စိ ၁၁။ ကုလားေရႊ ၁၂။ ကုလားေသ ကုလားေမာ ၁၃။ ကုလား ဟင္း ၁၄။ ကုလားေအာ္ ၁၅။ ကုလားအုတ္ ၁၆။ ကုလားအုံးေဆာင္းထပ္ ၁၇။ ခ်စ္တီးကုလား ၁၈။ ကုလားတန္ျမစ္ ၁၉။ ကုလား သိုက္ က်ားကုိက္ ၂ဝ။ ကုလားဒိန္ ၂၁။ ကုလားမျခင္းဆြဲႏို႔ဆီ ၂၂။ တေပကုလားရြာ ၂၃။ ကုလားေက်ာ္ဟိန္း ၂၄။ ကုလားပလီ ၂၅။ ကုလားကင္ပြန္းသီး ၂၆။ ကုလားေလးမဆလာ ၂၇။ ဦးကုလားရာဇဝင္ တို႔ျဖစ္ပါတယ္။

သူ႔ရဲ့ဘေလာက္ထဲမွာ ကြန္မင့္ေပးသူမ်ားထံကလည္း ေနာက္ထပ္ ထပ္ရပါေသးတယ္။ အဲတာေတြကေတာ့၊
၂၈။ ကေလး ကုလား ၂၉။ ေဂၚရခါးကုလား ၃ဝ။ လံျခားကုလား ၃၁။ ပန္ခ်ာပီကုလား ၃၂။ ေခၚေတာကုလား ၃၃။ ကုလား စုတ္ ၃၄။ ကုလားပိန္ ၃၅။ ကုလားနာ ၃၆။ ပုဏၰားကုလား တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

မိတ္ေဆြေတြဆီကေန စံုေထာက္ေမာင္စံရွားလုပ္ၿပီး ေမးျမန္းစုေဆာင္းၿပီး က်ေနာ္ ထပ္ျဖည့္ထားတာေတြကေတာ့
၃၇။ ကလန္ကုလား ၃၈။ ကုလားနံနံပင္ (ပူစီနံ) ၃၉။ ကုလားတုိက္ (တုိက္အိမ္) ၄ဝ။ ကုလားခ်က္ (ဟင္း) ၄၁။ ကုလားေရာင္ (အေရာင္) ၄၂။ ကုလားမ်ဳိး ၄၃။ ကုလားစပ္ ၄၄။ ကုလားေသြးေႏွာ ၄၅။ ကုလားမ်ဳိး ၄၆။ ကုလားကျပား ၄၇။ ကုလားနံ႔ (ေရေမႊး၊ အေမႊးတုိင္) ၄၈။ ကုလားေဆး (ကြမ္းယာအတြက္) ၄၉။ ၾကက္ကုလား ၅ဝ။ ဆိတ္ကုလား ၅၁။ ႏြားႏို႔ကုလား ၅၂။ မိလႅာကုလား ၅၃။ ကုလားဘုန္းႀကီး ၅၄။ ဟိႏၵဴကုလား ၅၅။ မြတ္စလင္ကုလား ၅၆။ ရခုိင္ကုလား ၅၇။ ဗမာကုလား ၅၈။ ရွမ္းကုလား ၅၉။ ကသည္းကုလား ၆ဝ။ ကခ်င္ကုလား ၆၁။ ပန္းေသးကုလား ၆၂။ ကုလားမယား ၆၃။ ကုလားနဲ႔ရတဲ့ကေလး ၆၄။ ရုပ္ကိုက ကုလားပံုေပါက္ေန ၆၅။ ကုလားပုဆိုး (ခရုတံဆိပ္) ၆၆။ ကုလားတန္း ၆၇။ ကုလားစု (ရပ္ကြက္) ၆၈။ ကုလားမူ မူ (ပဲမ်ားေနတာ) ၆၉။ ကုလားမ်က္ရည္ ၇ဝ။ ကုလားတုတ္သုိင္း ၇၁။ ကုလားဓားေကာက္ ၇၂။ ကုလားေခါင္းဒဂၤါး ၇၃။ ေဆးကုလားမ ၇၄။ ကုလားမလုိင္ခဲ ၇၅။ ကုလားဂတ္ဗိုလ္ (မီးရထား) ၇၆။ ကုလားပံုေစတီ ၇၇။ ကုလားစပ္ (ေသြးေႏွာ) ၇၈။ ကုလားစစ္ဗာရီတပ္ ၇၉။ ကုလားသင္းခ်ဳိင္း ၈ဝ။ ကုလားဘုန္းႀကီး ၈၁။ ေဘာ္တယ္ကုလား ၈၂။ ကုလားမုတ္ဆိတ္ ၈၃။ ကုလားအပ္ခ်ဳပ္ဆုိင္ ၈၄။ ကုလားဗံု ၈၅။ ေဗာင္းထုတ္ကုလား ၈၆။ ကုလားေခါင္းျပတ္သရဲ ၈၇။ ကုလားမသာ ၈၈။ ကုလားသူေဌး ၈၉။ စာရီဝတ္ကုလားမ ၉ဝ။ မန္က်ီးသီးကုလား ၉၁။ ကလယ္ကုလား ၉၂။ ဗုဒၶဘာသာကုလား ၉၃။ ကုလားလူမိုက္ ၉၄။ ကုလားေထာင္ပုိင္ ၉၅။ ဒိုဘီကုလား ၉၆။ ကုလားေစာ္ဘြား ၉၇။ ကုလား ဗမာအဓိကရံုး ၉၈။ ကုလားပုလိပ္ ၉၉။ ကုလားအရူး ၁ဝဝ။ ကုလားဆိုးသူပုန္ (ဟိုတုန္းက ရခုိင္ဖက္မွာ ရိွခဲ့တဲ့ မူဂ်ာဟစ္ သူပုန္) ၁ဝ၁။ ကုလားဓားျပ ၁ဝ၂။ ကုလားထမင္းဆုိင္ ၁ဝ၃။ ကုလားစာ စားမယ္ ၁ဝ၄။ ကုလားဦးထုပ္ (ပလီတက္ရင္ ေဆာင္း) ၁ဝ၅။ ကုလားၿမိဳ႔ေတာ္ဝန္ (ၿမိဳ႔ေတာ္ဝန္ဘုိင္ဆပ္ အမရပူရေခတ္) ၁ဝ၆။ ကုလားႏွာေခါင္းမ်ဳိး ၁ဝ၇။ ကုလား စကား ၁ဝ၈။ ကုလားေခ်ာ ေခ်ာ ၁ဝ၉။ ကုလားေဗဒင္ ၁၁ဝ။ ကုလားအဆိုေတာ္ ၁၁၁။ ကုလားသီခ်င္းကို ခုိးခ်ထား ၁၁၂။ ကုလားမိဖုယား ၁၁၃။ ကုလားဆင္ ၁၁၄။ ကုလားကြဲ် (ဘဂၤလားကြ်ဲ) ၁၁၅။ ကုလားတုိက္ၾကက္ (ဘဂၤလားမ်ဳိး) ၁၁၆။ ကုလားစပါး (ဂ်ဳံ) ၁၁၇။ ကုလားသံုးေကာင္ (ဖဲကစားျခင္းမွ) ၁၁၈။ ဖိုးကုလား (အသားမဲတဲ့ ဗမာတခ်ဳိ႔ ရေလ့ရိွတဲ့ နာမည္ ေျပာင္) ၁၁၉။ ကုလားဗမာ တြဲေရးခြဲေရး (အဂၤလိပ္ေခတ္) ၁၂ဝ။ ဂ်ဴးကုလား။

ဒါ့အျပင္ ကုလားနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ စကားပံုလိုလို အဆိုလိုလို ဟာေတြလည္း ရိွပါေသးတယ္။ အဲသည့္ အဆိုေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ကုလားကိုႏိွမ္ထားတာက မ်ားပါတယ္။
၁၂၁။ ကုလားက်ႏြား ဘယ္ေတာ့မွ မဝယ္နဲ႔တဲ့။ ကုလားလယ္သမားက ရက္ရက္စက္စက္ ခုိင္းထားလို႔ ေသခါနီးၿပီ။ ကုိယ့္ လက္ထဲေရာက္ရင္ ေကာင္းေကာင္း ခုိင္းလို႔ မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ဖူးလို႔ ဆိုလိုခ်င္တာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
၁၂၂။ ဒီေန႔ေတာ့ ျဖစ္သလိုပဲ ကုလားပံုပံုစားလုိက္တယ္။ ကုလားေတြက ဟင္းခြက္ေတြနဲ႔ မစားဘဲ ထမင္းေပၚမွာ ဟင္းပံု စားတာကို ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၂၃။ ကုလားခပ္တဲ့ေရ ကုလားဖင္ေဆးတာနဲ႔ပဲကုန္။ ဒီအဆိုကလည္း ကုလားကိုႏိွမ္ထားတဲ့ သေဘာပါ။
၁၂၄။ ကုလားလိုစု ဗမာလိုမျဖဳန္းနဲ႔။ ဒီတခ်က္ကေတာ့ ကုလားကို ခ်ီးမြမ္းထားတယ္လို႔ ဆိုႏုိင္ပါတယ္။
၁၂၅။ ရင္ထဲမွာ ကုလားဘုရားပြဲ လွည့္လာသလို။ ဒါကေတာ့ သိပ္မဆိုးဖူးလို႔ ဆိုရမွာေပါ့။
၁၂၆။ မိစၦာဒိတၳိေက်းကုလားတို႔ သီဟိုျပည္ ဗုဒၶဘာသာမင္းကို က်ဴးေက်ာ္၍ ဘုရင့္ေနာင္မွ စစ္ကူငါးေသာင္းပို႔တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တျခားဘာသာ ကိုးကြယ္တဲ့ ကုလားမို႔ ဒိတိၳလို႔ ႏိွမ္ၿပီး သမုတ္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။
၁၂၇။ ကုလားနဲ႔ႏြား မသနားနဲ႔တဲ့။ ဒါကလည္း ႏွိမ္ထားတာတမ်ဳိးပါပဲ။
၁၂၈။ အသားကလည္း မဲလုိက္တာ ကုလားကေတာင္ အေဖေခၚရတယ္။ ဒါလည္း အသားအေရာင္အရ ႏိွမ္တာလို႔ ေျပာႏုိင္ ပါတယ္။
၁၂၉။ ေပရွည္လုိက္တာ ကုလားကား အတုိင္းပဲ။ ဒါကလည္း စိတ္မရွည္တာကို ကုလားရုပ္ရွင္နဲ႔ ႏုိင္းထားၿပီး ေျပတာပါ။
၁၃ဝ။ ဒီေကာင္ အရက္ေသာက္တာကလည္း ကုလားေမာ့ေမာ့ ေနသလိုပဲ။ ကုလားက အရက္ကို ျမန္ျမန္ေသာက္တာက ျမန္ျမန္မူးေအာင္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္ျမန္ေလး မူးေတာ့ ေနာက္ထပ္ ေငြကုန္ခံၿပီး ထပ္ဝယ္ေသာက္စရာ မလိုဘဲ အိမ္ျပန္ၿပီး ထမင္းစား အိပ္ရာဝင္ရံုပဲလို႔ ဆိုလိုခ်င္ဟန္ တူပါတယ္။ ဒါလည္း ႏိွမ္တာေနာက္တမ်ဳိးေပါ့။ ကုလား ကပ္ေစးႏွဲတယ္လို႔ ဆိုလိုတာမ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။
၁၃၁။ ကုလားမႏုိင္ ရခုိင္မဲ။ ဒါကေတာ့ အားလံုးလိုလို သိတဲ့စကားပါ။ ႏွစ္မ်ဳိးလံုးကို ႏိွမ္ထားတဲ့ သေဘာသက္ေရာက္ ပါတယ္။
၁၃၂။ ေကာင္မႏွယ္ မ်က္လံုးမွာ ကာခ်ယ္ေတြဆိုးထားလုိက္တာ ကုလားမ က်ေနတာပဲ။ ကုလားမနဲ႔တူေနေတာ့ မလွဖူးလို႔ ေျပာခ်င္တာ မ်ားလား။

ရသေလာက္ ေလွ်ာက္စုထားတာပါ။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာစာ အသံုးအႏႈံးမွာ ကုလားစကားလံုးေတြပါေနတာ၊ ကုလားစကားလံုး က ဆင္းသက္လာတာေတြ အမ်ားႀကီးရိွေနပါေသးတယ္။ ဥပမာ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဂိုေဒါင္၊ ဘူတာ၊ နံ (ျပား)၊ ခ်ာပါတီ၊ ရိုတီ၊ ပလာတာ၊ ပန္ကာ၊ လန္ဘားေက်ာက္တား၊ မလိႈင္ (လံုး)၊ ဒိန္ (ခ်ဥ္)၊ ကုလားအုတ္ (အို႔သ္)၊ ေဂၚဖီထုတ္ (ဂိုဘီ)၊ အာလူး၊ ေဘာင္းဘီ၊ လိေမၼာ္၊ ခါခ်က္ဥ (မုန္လာဥနီ)၊ အရက္ (အာရက္ခ္)၊ ဗယာ (ေၾကာ္)၊ ဂုန္နီ (အိတ္)။ ကုလားစကား လို႔ ေျပာလုိက္တာက ေယဘုယ် ျခံဳေျပာၾကတာပါ။ ျမန္မာစာေပ အသံုးအႏႈံးမွာ ပါဝင္ေနတဲ့ ကုလားစကား ဆိုတာ ေရွးေဟာင္း သကၠတဘာသာ၊ ပါဠိ၊ ဟိႏၵဴ၊ ဘဂၤါလီ၊ တမီလ္၊ စတာေတြအျပင္ အာရပ္စကား တခ်ဳိ႔ေတာင္ ပါဝင္ ေရာယွက္ ေနတာ ကို ေတြ႔ရပါတယ္။

ဘာသာစကားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အထူးေလ့လာ လုိက္စားေနသူမ်ားကေတာ့ ဒီထက္ပိုၿပီး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သိၾကပါ လိမ့္မယ္။ ဘာေၾကာင့္မွေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ႏုိင္ငံေရး ဆန္ဆန္ေတြ ေရးေနရတာ ၾကာေတာ့လည္း ၿငီးေငြ႔တာေၾကာင့္ ေကာင္းကင္ျပာရဲ့ ကုလားထုိင္ေနာက္ကို လုိက္မိရင္း ေရးမိေရးရာ ေရးျဖစ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမွားမ်ား အလြဲအေခ်ာ္မ်ား ပါသြားခဲ့ရင္လည္း ျပန္ျပင္ေပးပါ ေထာက္ျပေပးၾကပါခင္ဗ်ား။

ေဇာ္မင္း
၂၈၊ စက္တင္ဘာလ၊ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္