လူသားဝါဒ ထြန္းကားပါေစ

ထိုင္း
ႏုိင္ငံရဲ့ ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲမႈေတြ Development ကိုၾကည့္ရင္ ေကာင္းတာေတြ ပါသေနသလို အခုအထိ မတိုးသာ မဆုပ္သာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကိုလည္း ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေတြ႔ႏုိင္သည္။ ထိုသို႔မ်ားေျမာင္ လွသည့္ ကိစၥမ်ားထဲမွ တခုကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေရးဆိုသည့္ ေခါင္းစဥ္က ထိပ္ဆံုးမွာ ရိွေနသည္။ ထိုင္းလူ႔အဖြဲ႔ အစည္း၏ လူ႔အခြင့္ေရး ကာကြယ္ေပးေရး အေပၚတြင္ထားရိွသည့္ အျမင္က မည္သို႔ရိွသနည္း။ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ ျဖစ္သည္။

လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေပးျခင္းအေပၚ ထုိင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ အျမင္ဆိုတာကို Institute of Southeast Asian Studies တကၠသိုလ္က ပါေမာကၡ ပါဗင္ ခ်တ္ခ်ာဗဲလ္ပုန္ပန္ Dr। Pavin Chatchavalpongpun ဆိုသူက အခုလို မွတ္ခ်က္ေပး ထား သည္။

"တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးရိွျခင္း ဆိုတဲ့ကိစၥသည္ ထုိင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း အတြင္းမွာ ယံုမွတ္မွားခ်က္ ဒ႑ာရီ တခုလို ျဖစ္ေန သည္။ တန္းတူညီမွ်မႈ ဆိုသည့္ကိစၥသည္ ထုိင္းတို႔၏ စရိုက္လကၡဏာ အစိတ္အပုိင္းအျဖစ္ ဘယ္တံုးကမွ မရိွခဲ့ေပ။"

ႏုိင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားမွ ထုိင္းတပ္မေတာ္အား ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ားကို ပင္လယ္ထဲတြင္ လက္လြတ္စပယ္ ျပန္၍ ေမွ်ာ လုိက္သည္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္သည္ဟု စြပ္စြဲ ေရးသားခဲ့ၾကသည္မွာ မၾကာေသး။ ထို႔အတြက္ ထုိင္းႏုိင္ငံသည္ ႏုိင္ငံ တကာ အလယ္တြင္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ နာမည္ပ်က္စာရင္း အသြင္းခံရမည့္ အေရးကို စိုးရိမ္၍ လက္ရိွ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အဘီဆစ္ အေနျဖင့္ ျပန္လည္ဆယ္မရန္ ႀကိဳးစားေနရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီ တခုျဖစ္ေသာ UNHCR တာဝန္ရိွသူမ်ားႏွင့္ အန္ဂ်ီအိုမ်ားအား အထက္ပါေလွစီး ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ေမးျမန္းစံုစမ္း ေဖၚထုတ္ရန္ ခြင့္ျပဳ ခဲ့ရသည္။

ယခင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တပ္ဆင္ရီွနာဝါ လက္ထက္တံုးကလည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ ေဝဖန္ခံခဲ့ရဘူးသည္။ သာဓက တခုအေနျဖင့္ တင္ျပရလွ်င္ မူးယစ္ေဆးဝါး ႏိွမ္နင္းေရးဆိုသည့္ ေခါင္းစဥ္ ေအာက္တြင္ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္က မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္ ေဖါက္ကားသည္ဟု သံသယရိွခံရသည့္ လူေပါင္း (၂, ၅ဝဝ) ေက်ာ္ အာဏာပုိင္တို႔၏ လက္ခ်က္ျဖင့္ သတ္ျဖတ္ (သို႔မဟုတ္) ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပုိင္းေလာက္တြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တပ္္ဆင္မွ မူးယစ္ ေဆးဝါး ႏိွမ္နင္းမႈ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္ဟု ေႂကြးေက်ာ္ခဲ့သည္။ ထိုေႂကြးေက်ာ္မႈကို ေထာက္ခံသည့္ အေနျဖင့္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႔ လယ္တြင္ လူေပါင္း ငါးေသာင္းေက်ာ္ကလည္း ခ်ီတက္ပြဲ ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾက ေသးသည္။

(စာေရးသူ၏ စကားခ်ပ္။ ။ ထိုစဥ္က ထုိင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း အျငင္းပြားမႈမ်ားလည္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ လူလတ္ တန္းစား ပညာတတ္မ်ားႏွင့္ တကၠသိုလ္ေကာလိပ္မ်ားမွ ပညာရွင္မ်ားကေတာ့ မူးယစ္ေဆးဝါး ႏိွမ္နင္းျခင္း ဟူသည့္ ေခါင္းစဥ္ ေအာက္တြင္ ထိုသုိ႔ လက္လြတ္စပယ္ သတ္ျဖတ္ျခင္းမ်ဳိးကို အားမေပး၊ မေထာက္ခံ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မူးယစ္ေဆးဝါး ႏိွမ္နင္းျခင္း ေခါင္းစဥ္ကို အာဏာပုိင္မ်ားက တလြဲအသံုးခ်၍ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မွာကို စိုးရိမ္ပူပန္ ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သာမန္လူတန္းစား မ်ားအေနျဖင့္ အစိုးရမွ မူးယစ္ေဆးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထိုသို႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ႏိွမ္နင္းျခင္းအား ေထာက္ခံၾကသည္ကို ေတြ႔ရသည္။)

ထိုအခ်ိန္အတြင္း ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ တာဝန္ရိွသူမ်ားက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တပ္ဆင္အား ၎၏မူးယစ္ေဆး ႏိွမ္နင္း ေရး ေပၚလစီကို ခုတံုးလုပ္၍ အစိုးရအရာရိွမ်ားက လက္တလံုးျခား ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္မ်ား ရိွပါသေလာဟု ေမးျမန္းလာသည္ ကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လုပ္သူက အခုလို ျပန္လည္ေျဖၾကားသြားခဲ့သည္။ "ကုလသမဂၢဟာ က်ဳပ္အေဖ မဟုတ္ဘူး" ဟူသတတ္။

ထုိင္းႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္းရိွ လူနည္းစု ထုိင္းမြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း အစြန္းေရာက္ ထုိင္းဗုဒၶဘာသာမ်ားက ၾကင္နာ သနားျခင္း စာနာျခင္းမ်ဳိး မရိွဟု ပါေမာကၡ ပါဗင္က သံုးသပ္ထားသည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္းတြင္ အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ား ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့သူေပါင္း သံုးေထာင္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ လူနည္းစု မြတ္စလင္မ်ားကို သီးျခား လူတန္းစားဟု ခြဲျခားသတ္မွတ္ေသာ အျမင္သည္ ထုိင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္ ဆက္လက္တည္ရိွ ေနဆဲျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ျဖစ္ရျခင္းမွာ က်ဥ္း ေျမာင္းေသာ လူမ်ဳိးေရး အျမင္ေပၚတြင္ အေျခခံ၍ ျဖစ္သည္။ ထုိင္းတေယာက္ျဖစ္ျခင္းသည္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျဖစ္ျခင္းႏွင့္ အတူတူ ျဖစ္သည္ဟူေသာ အျမင္ကို အေျခခံ ျခင္းကလည္း အစိတ္အပုိင္းတခုသဖြယ္ ျဖစ္သည္။

ထို႔အတြက္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ထုိင္းလူမ်ဳိး မဟုတ္ပါက လူ႔အခြင့္အေရးကို မခံစားရ (သို႔မဟုတ္) မခံစားသင့္ ဆိုသည့္ အျမင္ မွားယြင္းစြာ စြဲကပ္ေနျခင္းသာျဖစ္သည္။

ထုိင္းလူ႔အဖြဲ႔စည္းသည္ ရာထူးႀကီးသူ၊ အာဏာရိွသူ၊ ခ်မ္းသာသူ အစရိွသည္တို႔ကို ေၾကာက္ရြံ႔ခ့ံျငားရေသာ ျဖစ္စဥ္ အေပၚတြင္ အေျခခံ၍ ျဖစ္တည္ လာခဲ့သည္ဟု ပါေမာကၡ ပါဗင္က ဆိုထားသည္။ ထို႔အတြက္ ထိုင္းႏုိင္ငံသည္ လြတ္လပ္ေသာေျမ ျဖစ္သည္ ဟု ဆိုေသာ အဓိပၸါယ္သည္ တကယ္တန္းတြင္ မမွန္ကန္ေပ။ ထင္ေရာင္ထင္မွား သတ္မွတ္ထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ေက်းကၽြန္စနစ္ကို ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည္မွာ ႏွစ္တရာေက်ာ္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထုိင္းတို႔ကိုယ္တုိင္သည္ မလူးသာမလြန္႔သာ ရိွေသာ၊ အခြင့္အေရးမ်ား မၾကာခဏ ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရေသာ လူမႈေထာင္ေခ်ာက္ထဲတြင္ ပိတ္မိေနဆဲ ျဖစ္သည္။

တခ်ိန္က ထုိင္းႏုိင္ငံသည္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ အမည္နာမ မ်ားေအာက္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ထိုအခ်ိန္ကလည္း လြတ္လပ္မႈကို အေလးထားပါသည္ဟု ဆိုေသာ ကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ားက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနေသာ၊ ဒီမိုကေရစီကို မ်က္ကြယ္ျပဳေနေသာ ထိုင္းစစ္ေခါင္းေဆာင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားကို အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ အကူအညီမ်ား ေပးခဲ့သည္။

ယေန႔တြင္ ထုိင္းႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံေရးစနစ္သည္ ေျပာင္းလဲလာခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ကၽြင္းက်န္ေနသည့္ အရာတခု ရိွေနေသးသည္ဟု ပါေမာကၡ ပါဗင္က ဆိုသည္။ ထိုအရာကား တန္းတူညီမွ်ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ကင္းမဲ့ေနမႈပင္ ျဖစ္သည္။

ထို႔အတြက္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ား လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရျခင္း ျဖစ္ရပ္သည္ ထူးဆန္းသည္ဟု မဆိုႏုိင္။ လူ႔အခြင့္ အေရးကို မ်က္ကြယ္ျပဳထားသေရြ႔ လူသားတို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည့္ ပဋိပကၡမ်ား ျပႆနာမ်ားသည္ ဆက္လက္တည္ရိွ ေနဦးမွာပင္ ျဖစ္သည္။

(၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ ေဖဖဝါရီလ (၁ဝ) ရက္ေန႔ထုတ္ ဘန္ေကာက္ပို႔စ္ သတင္းစာပါ Dr. Pavin Chatchavalpongpun ေရးသားေသာ The Thai perception of rights protection ေဆာင္းပါးမွ အခ်က္အလက္မ်ားကို မီွျငမ္းပါသည္။)

ဆက္ၿပီးတင္ျပလိုတာက ျမန္မာေတြ ဗမာေတြေကာ လူသားတို႔ ရရိွသင့္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အကာအကြယ္ ေပးျခင္းကို ဘယ္ ေလာက္ အတုိင္းအတာ ဘယ္လို အတုိင္းအတာနဲ႔ လက္ခံၾကပါသလဲ ဆိုတာျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာလည္း ဆင္ဆင္တူ ေနတာေတြ အမ်ားႀကီးရိွသည္။ ျမန္မာမွန္ရင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ တြဲျမင္ၾကသည္။ ရခုိင္၊ မြန္၊ ရွမ္း ဆိုလွ်င္လည္း ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ တြဲဖက္၍ ျမင္ၾကသည္။

ခရစ္ယန္၊ မြတ္စလင္ ဆိုပါက ကုိယ္ႏွင့္မတူ ႏုိင္ငံျခားသား သဖြယ္ သတ္မွတ္ျခင္သည္။ သည္ရက္ပုိင္းအတြင္းမွာ သတင္းမ်ား မွာလည္း ေတြ႔ေနရသည္ ခရစ္ယန္ ဘုရားေက်ာင္း အေတာ္မ်ားမ်ား အစိုးရအမိန္႔ျဖင့္ ပိတ္ခံထိသည္ဟု သိရိွရသည္။ ဝမ္းနည္းဖြယ္ရာမ်ား ျဖစ္သည္။ ခ်င္းေတာင္မွာဆိုလည္း ခရစ္ယန္မ်ားကို ႏိွမ္ထားသည္။ ဘုရားေက်ာင္း မ်ားကို မီးရိႈ႔သည္ အထိ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ခ်င္းေတြ ထြက္ေျပးၾကရ၍ အိႏိၵယမွာ အေျမာက္အမ်ား ေသာင္တင္ေနၾကသည္။ စစ္အစိုးရကေတာ့ အာဏာရွင္မို႔ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ ဆိုသည္ကို အေလးမထား။ ထားလုိက္ေတာ့။ သို႔ေသာ္ ႏုိင္ငံသား အခ်င္းခ်င္း တဦး၏ လူ႔ ဂုဏ္သိကၡာကို တဦးက အျပန္အလွန္ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးဖို႔လိုသည္။ ႏုိင္ငံသားမဟုတ္သည့္ ဧည့္သည္မ်ား ဒုကၡေရာက္ ေနသည္ကိုလည္း လူသားတဦးအေနျဖင့္ သတ္မွတ္၍ ကူညီကယ္တင္ ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ လိုသည္။ သူမ်ားတပါးကို ကိုယ္က ကူညီပါမွ ကိုယ့္အလွည့္က်ရင္လည္း သူတပါးက ကိုယ့္ကိုကူညီလိမ့္မည္ ဆိုတာ သိမွတ္ ထားသင့္သည္။

လူသားအခ်င္းခ်င္း ေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္စြမ္းရိွဖို႔ လူသားဝါဒ တိုးတက္ထြန္းကားဖို႔လိုသည္။

ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
၁၂ရက္ ေဖဖဝါရီလ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္