ရိုးျပာ

အ
လုပ္အကိုင္ အဆင္မေျပလို႔ ရင္ထဲမွာေျပာစရာေတြ မ်ားလာတုိင္း ေနေလာင္ထားသည့္ အေဖ့မ်က္ႏွာက ငဇင္း မ်က္ေစ့ထဲတြင္ တ၀ဲလည္လည္ႏွင့္ ေပၚလာေလ့ရိွသည္။ သို႔ေသာ္အေဖကား လူ႔ျပည္တြင္မရိွေတာ့။ အေဖ ဆံုးသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀) ေလာက္ရိွခဲ့ၿပီ။ ငဇင္းတို႔ သားအဖတေတြက တံငါသည္ မ်ဳိးရိုးေတြ ျဖစ္သည္။ တံငါသည္ ဆိုေပမဲ့ ေလွေသးေသးကေလးႏွင့္ ငါးဖမ္းသည့္ ပါခ်ီပါခ်က္ တံငါသည္ေတာ့မဟုတ္။ ငါးဖမ္း စက္ေလွ ႏွင့္ ပင္လယ္ထဲမွာ ငါးဖမ္းေသာ ေရလုပ္သားမ်ား ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ငါးဖမ္းစက္ေလွေတာ့ ကိုယ္ပုိင္မရိွ။


ငဇင္းတို႔ရြာက တနသၤာရီတိုင္း အတြင္းမွာရိွသည့္ ပင္လယ္စပ္ကရြာတရြာ ျဖစ္သည္။ အိမ္ေျခငါးရာေက်ာ္ ေလာက္ ရိွသည့္ ရြာႀကီးျဖစ္သည္။ တရြာလံုး ေရလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြးလာသည္မွာ ေရွးအတီအေတကတည္းက ျဖစ္သည္။ စက္ေလွႏွင့္ ငါးဖမ္းၾကသည္ ဆိုေပမဲ့ စက္ေလွအမ်ားစုကို ပိုင္ဆုိင္သည့္ သူတို႔အေခၚ “သူေဌး” ဆိုသည္က တရြာလံုးတြင္ ဆယ္ေယာက္ထက္ မေက်ာ္။ တခ်ဳိ႔ကေတာ့ စက္ေလွအေသးစားေတြ ကိုယ္ပုိင္ရိွၾကသည္။ ဒါကလည္း မ်ားလွသည္ မဟုတ္။ ရြာသူရြာသား အမ်ားစုက ဆင္းရဲသားမ်ားသာ။ စပါးရာသီတြင္ တခ်ဳိ႔က စပါးအငွားလုိက္ စုိက္ၾကသည္။ ကြမ္းၿခံ မ်ားလည္း ရြာပတ္လည္တြင္ ရိွေသးသည္။ ရာဘာၿခံမ်ားလည္း ရိွသည္။ ဒါေပမဲ့ ရာဘာစည္းအထြက္မေကာင္းေတာ့။ ရာဘာပင္မ်ားလည္း အိုကုန္ၿပီ။ ထိုကြမ္းၿခံ၊ ရာဘာၿခံမ်ားကို ပုိင္ဆိုင္သူေတြက တျခားမဟုတ္ စက္ေလွပိုင္ရွင္ သူေဌးမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ လယ္အမ်ားစုကလည္း ထိုသူေဌးမ်ား ပုိင္ေသာလယ္မ်ားသာ ျဖစ္သည္။

အေဖေျပာေလ့ရိွေသာ စကားမ်ားကို ငဇင္းအခုအထိအမွတ္ရေနတံုး။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံဆိုတာ စစ္ႀကီးအၿပီး ျပာပံုဘ၀ကေန အခုလို တိုးတက္ခ်မ္းသာလာတာဟာ တႏုိင္ငံလံုး ႀကိဳးစားရိုးသားခဲ့လို႔ဟုဆိုေလ့ရိွသည္။ မခိုးၾကနဲ႔ မ၀ွက္ၾကနဲ႔၊ ဒို႔ႏုိင္ငံလည္း အားလံုး၀ိုင္းႀကိဳးစားလုိက္ၾကရင္ ဘာျဖစ္လို႔ မတိုးတက္မႀကီးပြါးရမွာလဲဟု ထပ္ဆင့္ ဆိုျပန္ေသးသည္။ မဆလေခတ္ဟုေခၚေသာ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ အစိုးရက လက္ထက္က ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ေဆာင္ပုဒ္မ်ားထဲမွ အေဖအႀကိဳက္ဆံုး တခုကေတာ့ “ရိုးသား ႀကိဳးစား လုပ္အားျဖင့္ႏုိင္ငံတည္” ဟူေသာ ေဆာင္ပုဒ္ပင္ ျဖစ္သည္။ ဒါတင္မကေသး ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ဆိုတာကိုေတာ့ ဘာဘဲေျပာေျပာ အေဖႀကိဳက္တယ္ ငါ့သား။ ဒါက အမ်ားေကာင္းစားေရးပဲ။ သည္လိုလည္း ငဇင္းကို သင္ေျပာေျပာေသးသည္။ အေဖသည္ အမ်ားေကာင္းစားေရး အယူအဆကို ရိုးရိုးသားသား သက္၀င္ယံုၾကည္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ထို ဆိုရွယ္လစ္အစိုးရ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အုပ္ခ်ဳပ္၍ ေနာက္အစိုးရ ေျပာင္းသာသြားသည္၊ ငဇင္းတို႔ တရြာလံုးကား သည္အတိုင္း ေနၿမဲ။ ရြာသားမ်ားကား ဆင္းရဲေနတံုး။ တကယ္တမ္း ေျပာရရင္ အေဖကိုယ္တုိင္ေတာင္ ငဇင္းကို အတန္းကုန္ေအာင္ ေက်ာင္းမထားႏုိင္ခဲ့။

အခုအစိုးရ လက္ထက္မွာလည္း တုိင္းျပည္ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္ တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္ လုပ္ေနသည္ဟု ရုပ္ျမင္သံၾကားမွ တဆင့္ ရန္ကုန္မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား ေျပာေနသည္ကို ျမင္ေတြ႔ေနရသည္။ ဘယ္လို တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေနသလဲ ဆိုတာေတာ့ ငဇင္းလည္း ေသေသခ်ာခ်ာမသိ။ ရြာက လူငယ္မ်ားကေတာ့ အလုပ္အကုိုင္ေပါ၍ လုပ္ခေကာင္းေသာ ထိုင္းႏုိင္ငံဖက္ကို သြား၍ အလုပ္လုပ္ေနၾကသည္။

ရြာတြင္ လူငယ္ဦးေရ အေတာ္ႀကီးနည္းလာသည္ကို ငဇင္းသတိထားမိသည္မွာ ႏွစ္အေတာ္ၾကာၿပီ ျဖစ္သည္။ ထိုင္းငါးဖမ္းစက္ေလွမွာ အလုပ္လုပ္သည္က ပို၀င္ေငြေကာင္းသည္ဆို၍ လူငယ္ေရလုပ္သားတို႔ ရြာမွ ထြက္ခါ ထိုင္းငါးဖမ္းကုမၸဏီမ်ား၌ အလုပ္သြားလုပ္ ေနၾကသည္။ မိန္းကေလးမ်ားကလည္း ပန္းရံလုပ္ငန္း၊ အိမ္ေဖၚ စသည့္ အလုပ္မ်ား သြားလုပ္ၾကသည္။ စပါးစုိက္ခ်ိန္၌လည္း သူရင္းငွားရွားပါးမႈႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေနရသည္။ ရြာမွ မိန္းကေလးတခ်ဳိ႔ ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္ မေကာင္းတာလုပ္စားေနၾကသည္ဟုလည္း သတင္းထြက္ေနသည္။ ဟုတ္မဟုတ္ေတာ့ သူလည္း အတိအက် မသိ။ ၿပီးေတာ့ ဒါမ်ဳိးဆိုတာက တပါးသူကို သြားေမးလို႔ ေကာင္းတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးလည္း မဟုတ္။ ထိုင္းႏုိင္ငံမွာ အလုပ္သြားလုပ္သူမ်ား ရြာကို ေငြမ်ား ျပန္ပို႔ႏုိင္ၾကသည္ဟုလည္း သိရျပန္သည္။ ေကာင္းတာေပါ့လို႔ စိတ္ထဲမွာ ျဖစ္မိေပမဲ့ တကယ္တန္းၾကေတာ့ ရြာထဲမွာလည္း သိပ္ေျပာင္ေျပာင္ေရာင္ ျဖစ္ေနသည့္ အိမ္ဆိုတာ မေတြ႔မိေသး။ ငဇင္းတို႔ ရြာသားမ်ားကား ဆင္းရဲတုန္းပင္။

ငဇင္းတို႔ စက္ေလွျဖင့္ ပင္လယ္သို႔ ငါးဖမ္းထြက္သည့္အခါ စက္ေလွကို ပုိင္ရွင္ဆီမွ သြားယူရသည္။ စက္ေလွ ထြက္တုိင္း ငါးဖမ္းသမား (၁၂) ဦး မွ (၁၅) ဦးအထိ ေလွေပၚတြင္ ပါေလ့ရိွသည္။ ငါးဖမ္း တခါထြက္တုိင္း အနည္းဆံုး (၁၅) ရက္ေတာ့ ပင္လယ္ထဲမွာေနရသည္။ တခါတရံ သည္ထက္ ပိုၾကာတတ္သည္။ ဖမ္းမိသည့္ ငါးမ်ားကို ေရခဲခန္းမ်ားထဲ၌ ေလွာင္ထားရသည္။ စက္ေလွပုိင္ရွင္က ေလွစုိက္ရသည္။ ဒီဇယ္စုိက္ရသည္။ ငါးဖမ္းသည့္ ရက္မ်ားအတြင္း စားရန္အတြက္ အစားအေသာက္ကို ေလွေပၚတြင္ တင္ေပးထားရသည္။ ငဇင္းတို႔ဖက္မွ တာ၀န္ေၾကေၾက လုပ္ရသည္ကေတာ့ သတ္မွတ္ထားေသာ ငါးတန္ခ်ိန္ ျပည့္ေအာင္ သတ္မွတ္ထားေသာ ရက္အတြင္း ဖမ္းေပးရျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ လုပ္အားခကေတာ့ ရလာသည့္ ငါးတန္ခ်ိန္ ေပၚတြင္ မူတည္၍ ရြာျပန္ေရာက္သည့္အခါ ရွင္းေပးသည္။ သတ္မွတ္ထားသည္ ့ငါးတန္ခ်ိန္မျပည့္သည့္ အေခါက္ ေရမ်ားလာပါက ေနာင္တြင္ စက္ေလွပုိင္ရွင္ဆီမွ ေလွယူ၍ငါးဖမ္းရန္ မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့။ ထမင္းအုိးကို ထိခုိက္လာႏုိင္သည္။

အေဖႏွင့္ ငါးဖမ္းလုိက္ခဲ့ရေသာ ကာလမ်ားက သည္ေလာက္ေ၀းေ၀း သိပ္သြားစရာမလိုဘဲ ငါးဖမ္းလို႔ ရခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အခုေခတ္၌ ပင္လယ္ထဲတြင္ ငါးမ်ားရွားပါး လာေနသည္ကို ငဇင္းသတိထားမိသည္။ အေတာ္ေ၀းေ၀းႀကီး အထိ သြားဖမ္းၾကရသည္။ သည့္အတြက္ အခ်ိန္ ပိုကုန္လာသည္။ ဒီဇယ္လည္း ပိုကုန္ရသည္။ လူေတြလည္း ပိုပင္ပန္းသည္။ ရြာတြင္ လူငယ္ဦးေရ တစတစေလ်ာ့လာသလို ပင္လယ္ထဲတြင္လည္း ငါးဦးေရ ေလ်ာ့လာေနသည္ဟု ေတြးမိျပန္သည္။

ငါးဖမ္းမထြက္သည့္ အခါမ်ား၌ ငဇင္းတို႔လို ေရလုပ္သားမ်ား ရက္အနည္းငယ္ေလာက္ နားခြင့္ရသည္။ သို႔ေသာ္ လုပ္အားေပးလုိက္ရသည္ႏွင့္ ၾကံဳရသည္က မ်ားသည္။ ကိုယ့္စရိတ္ ကိုယ္စား၍ လုိက္ရေသာ လုပ္အားေပးမ်ား ျဖစ္သည္။ လုပ္အားေပး မလုိက္လိုပါက ေငြစုိက္၍ လူငွားထည့္ရသည္။ အာဏာပုိင္တို႔ကို ေၾကာက္ရသည္ မဟုတ္ေလာ။ ထိုအခါမ်ဳိး၌ လူနားရေသာ္လည္း ေငြမနားရပါလားဟု ေတြးမိျပန္သည္။ အေဖသာ အသက္ရိွ ေနေသးပါက မၿငီးနဲ႔ ငါ့သား ဒါတိုင္း ျပည္တည္ေဆာက္ေရးပဲဟု ဆိုေလဦးမလား။ ေျပာသာ ေျပာရသည္ ငါးဖမ္းသည့္ အလုပ္ကလည္း တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ထမင္းစားရရံုသာ ျဖစ္သည္။ ကေလးေတြကို ေတာင္ ေက်ာင္းႏုတ္ထားရသည္မွာ ေလးငါးႏွစ္ မကေတာ့။ သူတို႔လည္း အိမ္အတြက္ တတ္ႏုိင္သည့္ဘက္မွ ၀ုိင္းကူေန ၾကရသည္။

ေခတ္ႀကီးကား ေခတ္က်ပ္ႀကီးျဖစ္သည္။ ငဇင္းတို႔ ငါးဖမ္းထြက္သည့္အခါတုိင္း ပင္လယ္ထဲတြင္ ေရွာင္လႊဲမရဘဲ ဆက္ဆံရေသာ အာဏာပုိင္မ်ား ရိွေသးသည္။ သူတို႔ကေတာ့ တျခားသူမ်ား မဟုတ္၊ အစိုးရ စစ္သေဘၤာမ်ား ျဖစ္သည္။ သူတို႔က ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္ကို တပါးသူမ်ား ၀င္ေရာက္မေႏွာက္ယွက္ႏုိင္ေစရန္ အတြက္ လံုၿခံဳေရး တာ၀န္ယူေနရသည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုစစ္သေဘၤာမ်ားႏွင့္ ေတြ႔တိုင္း ငဇင္းတို႔ စက္ေလွမ်ားတြင္ ငါးဖမ္းခြင့္လိုင္စင္ ရိွ-မရိ၊ွ စက္ေလွလုိင္စင္ ရိွ-မရိွ ျပရသည္။

လက္ေတြ႔တြင္ သတ္မွတ္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားႏွင့္ အညီ စာရြက္စာတန္းမ်ား ျပႏုိင္တုိင္းလည္း မၿပီး။ စစ္ေဆးဦးမည္ ဟုဆိုကာ စစ္သေဘၤာက ယူထားလုိက္သည္။ ထိုအခါ သူတို႔ ယူမထားလိုက္ေစရန္ ပုိက္ဆံေပး ရသည္။ မေပးလုိက္ပါက စစ္သေဘၤာထြက္သြားသည့္ေနာက္သို႔ သံုး-ေလးရက္ လိုက္ေနရသည္။ ငါးဖမ္းလည္း ပ်က္သည္။ တခါတရံ သူတို႔စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ယူသြားေသာ စစ္သေဘၤာ ဘယ္ေရာက္ေနမွန္း မသိသည့္အတြက္ အျခားငါးဖမ္းေလွမ်ားကို သူတို႔ေလွမွ ေရဒီယို ၀ါယာလက္စက္ျဖင့္ စစ္သေဘၤာ နံပတ္ ဘယ္ေလာက္ ဘယ္မွာေရာက္ေနသနည္းဟု ေမးျမန္း စံုစမ္းရသည္။

ထို႔ေနာက္အဆိုပါစစ္သေဘၤာေရာက္ရိွေနသည့္ေနရာသို႔ေနာက္ထပ္သံုးေလးရက္ထပ္လုိက္ရျပန္သည္။

ထိုစစ္သေဘၤာေနာက္ကို စာရြက္စာတန္းမ်ား ျပန္ယူရန္အတြက္ လိုက္ေနရင္း ေနာက္ထပ္ စစ္သေဘၤာတစင္းက ၾကားထဲတြင္ ေတြ႔၍ စစ္ေဆးျပန္သည္။ စာရြက္စာတမ္းမ်ား မျပႏုိင္၍ ရွင္းျပေသာ္လည္း မယံုဟုဆိုကာ မုိက္မိုက္ ရိုင္းရိုင္း ဆက္ဆံခံရေသးသည္။ ပိုက္္ဆံ ထပ္ေတာင္းခံရသည္။ ေပးရ ျပန္သည္၊ ငဇင္းတို႔ အေနျဖင့္ ခံျငင္းပုိင္ခြင့္ မရိွ။ မခံျခင္ေပမဲ့ ဘာမွ မတတ္ႏုိင္။ သူတို႔ စစ္သေဘၤာတြင္ ေသနတ္မ်ား အေျမာက္မ်ား ပါသည္။ ၾကားထဲတြင္ (၇) ရက္မွ (၁၀) ရက္ေလာက္အထိက အႏွီကိစၥမ်ားအတြက္ အခ်ိန္ကုန္သြားရသည္။ အျပန္တြင္ စက္ ေလွပုိင္ရွင္ သူေဌး၏ အဆူအပူကိုလည္း ခံရေသးသည္။ အဆိုးဆံုးကေတာ့ ပိုက္ဆံလည္း ေပးရသည္၊ သည္ၾကားထဲ ဒီဇယ္နည္းနည္း ေပးခဲ့ဦး ဆိုလည္း ေပးရသည္။ သူတို႔စစ္သေဘၤာက စစ္သားမ်ား စားရန္ငါး၊ ပုဇြန္ စသည္တို႔လည္း လက္ေဆာင္အျဖစ္ မစခဲ့ရသည္။ ကမ္းႏွင့္ သိပ္မေ၀းေသာ ေနရာျဖစ္ပါက မိန္းမရွာေပးရန္ ေတာင္းဆိုသည့္ အခါမ်ဳိးတြင္လည္း နီးရာရြာသို႔ ျပန္ေမာင္းသြား၍ ရွာေပးရျပန္သည္။ ဆန္၊ ဆီ၊ ၾကက္သား၊ ၀က္သား စသျဖင့္လည္း တခါတည္း၀ယ္ခဲ့ဦး ဟုလည္း မွာေသးသည္။ ၿပီးေတာ့ ပုိက္ဆံလည္း ေပးသည္မဟုတ္။ အလုပ္ပ်က္၊ ေငြဆံုး၊ အခ်ိန္ကုန္ရံုသာမက ဒီဇယ္လည္း ပိုကုန္သည္။

ငါးဖမ္း ထြက္ရသည္မွာ (၁၅) ရက္ခန္႔၊ စစ္သေဘၤာ အမႈေတာ္ကို ထမ္းလုိက္ရသည္က ေနာက္ထပ္ (၇) ရက္ ေလာက္ေတာ့ အသာေလးရိွသည္။ သည္လို ကုန္ရသည္မ်ားအတြက္ ကာမိေအာင္ စက္ေလွပုိင္ရွင္ သူေဌးကလည္း ငဇင္းတို႔ကို ပို၍ ဖိခုိင္းသည္။ ဒါမွ စစ္သေဘၤာႏိွပ္စက္သမွ် ကာမိမည္ ျဖစ္သည္။ သူ႔ဖက္က ၾကည့္ေတာ့လည္း မွားသည္ဟု မဆိုသာ။ အၿမဲတမ္း သည္လိုသာေပးေနရရင္ သူလည္း စက္ေလွ ျပဳတ္ရန္သာ ရိွေတာ့သည္။ သူ႔စက္ေလွျပဳတ္ရင္ ငဇင္းတို႔လည္း အလုတ္ျပဳတ္သည္ႏွင့္ မျခား။ ထို႔ေၾကာင့္ ငါးဖမ္းထြက္ေလတိုင္း ငဇင္းတို႔ ေရလုပ္သားမ်ား ဆုေတာင္းတာကေတာ့ စစ္သေဘၤာနဲ႔ မေတြ႔ရပါလို၏ ဟူေသာဆုေတာင္းပင္ ျဖစ္သည္။

ေသရြာက အေဖ့ကို ငဇင္း တုိင္တည္ေျပာခ်င္တာေတြ အမ်ားႀကီးရိွသည္။ အလုပ္ကိုလည္း ႀကိဳးစားပါသည္။ လုပ္တာမွ တလဆိုရင္ ရက္ေပါင္းအစိတ္ေလာက္က ပင္လယ္ထဲမွာပဲ ေနရသည္။ ခိုးတာ၀ွက္တာလည္း အလ်ဥ္းမလုပ္ပါ။ ငဇင္းတို႔ ရိုးသားပါသည္။ သို႔ေသာ္ သူမ်ားေတြ ခိုးတာ၀ွက္တာေတာ့ ငဇင္းတို႔လည္း မတားဆီးႏုိင္။ ရိုးသား ႀကိဳးစား လုပ္အားျဖင့္ႏုိင္ငံတည္ ဆိုသည့္ ေဆာင္ပုဒ္ကို အလြန္ခံတြင္းေတြ႔ေသာ အေဖ့ကို ေျပာခ်င္တာေလး တခုေတာ့ ရိွသည္။ တႏုိင္ငံလံုး ဘယ္လိုတိုးတက္ေအာင္ ဘယ္သူေတြ ေဆာင္ရြက္ တည္ေဆာက္ေနသလဲ ဆိုတာေတာ့ ငဇင္းမသိ။ သိေလာက္ေအာင္လည္း ငဇင္းမွာ ပညာဗဟုသုတ အဲသေလာက္ မရိွပါ။ သူသိေနတာကေတာ့ တရြာလံုး မြဲသထက္ မြဲလာတာရယ္၊ ၾကာရင္ ရြာပ်က္ေတာ့မယ္ ဆိုတာရယ္။ အဲတာပါပဲ အေဖ။

ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂ ရက္၊ ၂၀၀၇ခုႏွစ္။