ျပည္သူ႔စစ္မႈထမ္းဥပေဒကို စီးပြားေရးအျမင္နဲ႔ ၾကည့္ျခင္း

ျပည္သူ႔စစ္မႈထမ္းဥပေဒ ထြက္လာတယ္။ တရား၀င္သတင္းစာေတြမွာ ထုတ္ျပန္ေၾကညာထားတာ မဟုတ္ေသး ေပမယ့္ အတည္နီးပါး အစိုးရျပန္တမ္းေဂဇက္က သတင္းမီဒီယာေတြအေပၚ ေပါက္ၾကားလာတယ္။ ခ်င္းမိုင္ တကၠသိုလ္ကမွ တေလာက စီးပြားေရးပညာ မဟာဘြဲ႔ရထားတဲ့ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြညီငယ္ တေယာက္က ေျပာလာတယ္။ ၃- ရက္ေလာက္ ေတြးပူၿပီး အိပ္မေပ်ာ္ျဖစ္သြားတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ သူသာ စစ္တပ္ထဲ ၂-ႏွစ္ သြားေနရရင္ ဘာဆက္လုပ္ရပါ့ဆိုၿပီး ေတြးပူမိ တဲ့ အေၾကာင္းပါ။ က်ေနာ္ကေတာ့ သူေျပာတာကို စီးပြားေရး ပညာသေဘာနဲ႔ အခြင့္အလမ္းအတြက္ ေပးရတဲ့တန္ဖိုး (Opportunity cost) ကို ေျပာတာလို႔ သေဘာေပါက္ လိုက္ပါတယ္။

စီးပြားေရးပညာမွာ အခြင့္အလမ္းတခုအတြက္ ေပးဆပ္လိုက္ရတဲ့ တန္ဖိုး (Opportunity cost) ဆိုတာ ရွိပါ တယ္။ ဒီလို စဥ္းစားခ်က္ကို မူ၀ါဒခ်မွတ္ရာ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အသံုးျပဳ ထည့္သြင္းစဥ္းစားေလ့ ရွိပါ တယ္။ စီးပြားေရးပညာ သေဘာမွာ အရင္းအျမစ္ (Resources) ေတြက အကန္႔အသတ္ရွိပါတယ္။ ရွားပါး ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ရွားပါးေနတဲ့ အရင္း အျမစ္ေတြကို အေကာင္းဆံုးဘယ္လိုေနရာခ်မယ္ဆိုတာက စဥ္းစားရ တာက စီးပြားေရးပညာသေဘာပါ။ (Opportunity cost) ေပးဆပ္လိုက္ရတဲ့ အခြင့္အလမ္း တန္ဖိုးဆိုတာကို ဒီလို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ၾကပါတယ္။

Opportunity cost is the cost related to the next-best choice available to someone who has picked among several mutually exclusive choices. (တခုယူရင္ တခုမရေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ ေရြးခ်ယ္စရာနည္းလမ္း ေတြၾကားထဲမွာ ကိုယ္က တခုခုကို ေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ့အခါ က်န္တဲ့၊ လက္လြတ္သြားတဲ့ တျခားအေကာင္းဆံုး ေရြးခ်ယ္စရာ အခြင့္အလမ္း ေတြကို ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသေဘာကို ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္ ဂၽြန္စေတာ့ ေမးလ္ (John Staurt Mill) က စတင္ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔လည္း ဆိုၾကပါတယ္။

တကယ္ကေတာ့ စီးပြားေရးပညာဆိုတာ ရွားပါးမႈ (scarcity) နဲ႔ ေရြးခ်ယ္မႈ (choice) ၾကားထဲက အေျခခံ ဆက္ဆံေရး တခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ရွားပါးလွတဲ့ အရင္းအျမစ္ကို ဘယ္လိုအေကာင္းဆံုး ထိေရာက္ ေအာင္၊ အက်ဳိးရွိေအာင္ စဥ္းစား အသံုးခ်ၾကဖို႔ ရည္ညႊန္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေပးလိုက္ရမယ့္တန္ဖိုးရယ္၊ ျပန္ရလာမယ့္ ရလဒ္ရယ္ကို တြက္ခ်ၾကရ တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုရွင္းေအာင္ ဥပမာေတြနဲ႔ ရွင္းျပခ်င္ပါတယ္။

(၁၀) တန္းေအာင္ၿပီးတဲ့ ေက်ာင္းသားတေယာက္က ေက်ာင္းနားၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္ ဆက္တက္မယ္ဆိုတဲ့ ေရြးခ်ယ္မႈလုပ္ရဖို႔ ျဖစ္လာပါတယ္။ သူက အလုပ္ထြက္လုပ္ ရင္ေတာ့ ေသခ်ာတာက ပိုက္ဆံေငြေၾကး ၀င္လာပါလိမ့္မယ္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀ကို ျဖတ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေငြကုန္ေၾကးက်ရွိမွာ ျဖစ္တဲ့ အျပင္ တခ်ိန္မွသာပဲ အလုပ္ခြင္ကို ျပန္ေရာက္ဖို႔ရွိပါတယ္။ မိဘက ပိုက္ဆံမခ်မ္းသာဘူးဆိုရင္လည္း ေက်ာင္းသားဘ၀ မွာလည္း ခ်ဳိ႔ခ်ဳိ႔ငဲ့ငဲ့ ေနရပါဦးမယ္။ အလုပ္ထြက္လုပ္ဖို႔ ေရြးခ်ယ္လိုက္ျခင္းျဖင့္ သူက တျခားအခြင့္အလမ္းေတြကို စြန္႔လိုက္ ရပါတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ ေလ့လာထားခ်က္အရ ေကာလိပ္ေအာင္ၿပီးသူေတြက ပိုၿပီး၀င္ေငြေကာင္းတယ္။ အလုပ္အကိုင္ရဖို႔ အခြင့္ အလမ္းမ်ားတယ္ဆိုတာ သုေတသနေတြက ဆိုပါတယ္။ အဲဒါသာမက တကၠသိုလ္မွာသူက မိတ္ေဆြ ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံေရးလည္း ပိုက်ယ္ျပန္႔ႏိုင္ပါတယ္။ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခား (critical thinking) လည္း ပိုၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးလာႏိုင္ပါ တယ္။ တျခား ပိုေကာင္းတဲ့ ဘ၀ေရြးခ်ယ္စရာလမ္းေတြလည္း ပြင့္လာႏိုင္ပါေသးတယ္။ ကိုယ္က်င့္သိကၡာ ပိုအဆင့္ျမင့္မား စြာ ေနထိုင္ႏိုင္ဖို႔လည္း ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါတင္မက အျခား ေရြးခ်ယ္စရာ အခြင့္အလမ္း၊ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားစြာလည္း ရွိေနႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ဳိ႔ကေတာ့ ဘ၀အေျခအေနအရပဲ ျဖစ္ေစ၊ ကိုယ့္သန္ရာ စိတ္ပါရာ မဟုတ္လို႔ျဖစ္ေစ၊ ကိုယ္အာရံုစိတ္၀င္စားတဲ့ အလုပ္ကို ေရြးခ်ယ္ၾကတာ ရွိပါတယ္။ ဆိုလိုခ်င္တာ တခုကိုရဖို႔ က်န္တာေတြ စြန္႔လႊတ္ေပး လိုက္ရတယ္ ဆိုတာပါပဲ။

ေနာက္ဥပမာတခုကေတာ့ ႏိုင္ငံတခုရဲ႔ စီးပြားေရးမွာ ထြက္ကုန္ ၂ မ်ဳိးပဲ ထုတ္တယ္ဆိုပါစို႔။ တခုက ပန္းသီးေတြ ထုတ္တယ္။ က်န္တာတခုက ရႈးဖိနပ္ေတြ ထုတ္တယ္ ဆိုပါစို႔။ စီးပြားေရးစနစ္တခုမွာ ထုတ္လုပ္ေရးအတြက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အတြက္ သံုးရတာက ေျမ၊ လုပ္အား၊ အရင္းအႏွီး (Land, Labor, Capital) ေတြပါ။ ဒါေတြ အားလံုးကို စိုက္ထုတ္သံုးစြဲရင္ ဆိုပါစို႔။ ပန္းသီးက သန္း ၁၀၀ ထုတ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ တကယ္လို႔ ရွဴးဖိနပ္ခ်ည္းပဲ ထုတ္မယ္ ဆိုပါစို႔။ ဖိနပ္အစံု ၄ သန္း ထုတ္ႏိုင္ပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္မွာ တခုထုတ္ရင္၊ က်န္တာတခု မရပါဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း တခ်ဳိ႔လူေတြက ပန္းသီး ထုတ္- တခ်ဳိ႔လူေတြက ဖိနပ္ထုတ္ဆိုရင္॥ ပန္းသီးလည္း တခ်ဳိ႔ရ၊ ဖိနပ္လည္း တခ်ဳိ႔ရပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီၾကားထဲမွာ ဆက္ သြယ္မႈ တခု ရွိလာပါတယ္။ Production Possibility Frontier (Production Possibility Curve) "ထုတ္လုပ္မႈ ျဖစ္ႏိုင္ ေျချပ မ်ဥ္းေကြး" လို႔ေခၚပါ တယ္။ ဒီေနရာမွာ ထုတ္ကုန္ႏွစ္ခုလံုး ရေအာင္ အကန္႔အသတ္ရွိေနတဲ့ အရင္းအျမစ္ေတြကို ဘယ္လို အက်ဳိးရွိေအာင္ အသံုးခ်ရမယ္ဆိုတဲ့ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ မူ၀ါဒခ်မွတ္သူတိုင္းက ဒီကိစၥကိုစဥ္းစားၾကရ ပါတယ္။ ေငြကုန္ေၾကးက်၊ စြန္႔လိုက္ရတဲ့ ထုတ္လုပ္မႈရလဒ္ (output forgone) ေတြသာမက၊ အခ်ိန္ကုန္တာ၊ လူေတြက ကိုယ္စိတ္ပါ၀င္စားမႈ မရွိတဲ့ အလုပ္ကို လုပ္ေနရလို႔ မေအာင္ျမင္တာ၊ ထုတ္လိုက္တဲ့ ထြက္ကုန္ေတြရဲ႔ အသံုး၀င္မႈအတိုင္း အတာ (utility) ေတြကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ လိုပါေသးတယ္။



ႏိုင္ငံျခားေတြမွာ အစိုးရေတြက ဒံုးခြင္းဒံုးကာကြယ္ေရး အစီအစဥ္ေတြ ခ်မယ္ဆိုေတာ့လည္း ကုန္က်စရိတ္နဲ႔ ရလဒ္ကို တြက္ၾကရျပန္ပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္က်ေတာ့ အခုလို opportunity cost ကို ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးၾကတာ ေတြ ၾကားဖူးပါတယ္။ လူတဦးခ်င္းမွာလည္း အခုလို စြန္႔လႊတ္လိုက္ရမယ့္ အခြင့္အလမ္း ကိစၥ ေတြ ႀကီးႀကီးမားမား ရွိပါ တယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ စစ္သားလုပ္ရမယ္ မဲခ်ေတာ့ စစ္သားလုပ္ရမယ့္ အဆိုေတာ္ ေပါက္စ၊ မင္းသားေပါက္စေတြက မလုပ္ခ်င္ၾက ပါဘူး။ အႏုပညာနယ္ပယ္မွာ သူတို႔ ၂-ႏွစ္ ျမႇဳပ္ႏွံလုပ္ကိုင္ရင္ နာမည္ႀကီးအဆိုေတာ္၊ မင္းသားလည္း ျဖစ္သြားႏိုင္ပါေသးတယ္။ အဲသလို မဟုတ္ဘဲ စစ္တပ္ထဲ တာ၀န္အရ (စစ္မတိုက္ရဘူးပဲ ထားဦး၊ အသက္ေသ ေလာက္ေအာင္ မစြန္႔စားရဘူးပဲ ထားဦး) ၂-ႏွစ္ သြားေနရတဲ့အခါ အရြယ္ေကာင္းမွာ နာမည္တက္ေနစ အခြင့္အေရး ေလးလည္း ဆံုးရႈံးသြားႏိုင္ပါေသးတယ္။ သေဘာကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ အခုနာမည္ႀကီးေနတဲ့ မင္းသား "ေနတိုး" တို႔ ၂-ႏွစ္ေလာက္ စစ္မႈထမ္းေနရလို႔ ေပ်ာက္သြားရင္ နာမည္ေက်ာ္ပါေတာ့ ဦးမလားဆိုတာမ်ဳိး ေတြးပူၾကရတာလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီ ၂-ႏွစ္မွာ စီးပြားေရးလုပ္ရင္ သူေဌးေပါက္စလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါေသးတယ္။ ပညာတတ္ႀကီးလည္း ျဖစ္သြားႏိုင္ပါေသး တယ္။ သိပၸံပညာရွင္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဆံုးရႈံးႏိုင္ေျခေတြက အမ်ားႀကီးပါ။

အလားတူပါ။ ႏိုင္ငံတခုမွာလည္း ဆံုးရႈံးစရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ခုနက တင္ျပခဲ့သလို ႏိုင္ငံတခုရဲ႔ ေျမ၊ လူလုပ္အား၊ အရင္း အႏွီး (Land, labor, capital) ဆိုတဲ့ အေျခခံအရင္းအျမစ္ေတြကို ေကာင္းေကာင္း ထိေရာက္ေအာင္ ေနရာခ်ဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။ Labor ဆိုတဲ့ လူလုပ္အားကို ကုန္ထုတ္လုပ္မႈမွာ သံုးမလား၊ စစ္တိုက္တဲ့ေနရာမွာ သံုးမလားဆိုတာ အစိုးရတခုအဖို႔ ျပန္စဥ္းစားဖို႔ အမ်ားႀကီးေကာင္းတဲ့ အေနအထားပါ။ (က်န္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာေတြကို ဒီေနရာမွာ ခဏ မစဥ္းစားဘဲ ထားပါတယ္။) အရင္းအျမစ္ေတြက အကန္႔ အသတ္ရွိပါတယ္။ ရွားပါးပါတယ္။ ထိေရာက္ေအာင္ ဉာဏ္ကို လႊာသံုးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

ဆိုပါစို႔။ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံက ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကတည္းက ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲ ခရီးတခုကို စႏိုင္ခဲ့တယ္ ဆိုပါစို႔။ အေတာ္ ခရီးေရာက္ေနေလာက္ပါၿပီ။ ႏွစ္ -၂၀ အၾကာ ၂၀၁၀ မွာ အေတာ္ေလးလည္း ခရီးေပါက္ ရင့္က်က္ ေနႏိုင္ပါတယ္။ ျပႆနာ ေတြက အေဟာင္းမဟုတ္ေတာ့ဘဲ၊ ျပႆနာအသစ္၊ စိန္ေခၚမႈအသစ္ေတြအတြက္ ျပင္ဆင္ရင္ဆိုင္ေနရေလာက္ပါၿပီ။ အခု အႏွစ္-၂၀ ေနာက္က်ၿပီးမွ ခရီးစက်မယ္ဆိုေတာ့ ေနာက္က်သြားလို႔ ဆံုးရႈံးရတာ ႏွစ္-၂၀ တင္မကပါဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူမ်ားႏိုင္ငံေတြကလည္း ရပ္မေနပါဘူး။ ႏိုင္ငံတခုအတြက္ opportunity cost ေတြ ဘယ္ေလာက္ဆံုးရႈံးသြားတယ္ ဆိုတာ က်ေနာ္တြက္ဆၾကည့္ေတာ့ ၀မ္းနည္းစရာပါ။ အခုအထိတိုင္ လြတ္လပ္ေရးရခ်ိန္က စခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ရယ္၊ ျပႆနာေဟာင္းေတြရယ္မွာပဲ က်ေနာ္တို႔ လည္ေနက်ရတုန္းပဲ မဟုတ္ပါလား။

ေအာင္သူၿငိမ္း
၁၄ ဇန္၊ ၂၀၁၁။